18-03-2008 - Οι Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες αποκλείονται από τη χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ 2009-2013
Η χρηματοδότηση των Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών δεν περιλαμβάνεται στην Αναπτυξιακή Στρατηγική για την περίοδο 2007-2013 του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και δια Βίου Μάθηση» του ΥΠΕΠΘ, ούτε στην «Ψηφιακή Σύγκλιση» του ΥΠΟΙΟ.
Με την ένταξή τους στα ΕΠΕΑΕΚ, τη δεκαετία 1996-2006, οι βιβλιοθήκες υλοποίησαν τις ακόλουθες δράσεις, σε εθνικό επίπεδο:
1) Συλλογικός κατάλογος των ελληνικών ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών
2) Πρόσβαση σε 13.500 ηλεκτρονικά επιστημονικά περιοδικά για το σύνολο των ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας
3) Μονάδα Ολικής Ποιότητας
4) Ζέφυρο (πύλη πρόσβασης για τον εντοπισμό υλικού στους καταλόγους των βιβλιοθηκών)
Σε επίπεδο ιδρύματος, οι βιβλιοθήκες:
Στελεχώθηκαν με εξειδικευμένο προσωπικό
Εμπλούτισαν και ανέπτυξαν τις συλλογές τους
Οργάνωσαν και προσφέρουν ηλεκτρονικές υπηρεσίες υψηλού επιπέδου για τη στήριξη της εκπαίδευσης, τοπικά και από απόσταση
Η περαιτέρω ενίσχυση των βιβλιοθηκών κρίνεται απαραίτητη για να μην καταργηθούν και απαξιωθούν οι υπηρεσίες που έχουν αναπτυχθεί ώστε να συνεχίσουν να στηρίζουν το διδακτικό, εκπαιδευτικό και ερευνητικό έργο.
Η ΜΗ ΣΥΝΕΧΙΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΣΥΝΕΠΑΓΕΤΑΙ:
Αδυναμία των βιβλιοθηκών να στηρίξουν το πολύπλευρο έργο που παράγεται στα ακαδημαϊκά ιδρύματα και ιδιαίτερα τα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών, τα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, τη δια βίου μάθηση και την έρευνα.
Δυσκολία των ιδρυμάτων να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα αξιολόγησης
Αδυναμία ίδρυσης των ιδρυματικών καταθετηρίων (institutional repositories, προαπαιτούμενο για χρηματοδότηση από το European Research Council)
Μείωση του ωραρίου λειτουργίας των βιβλιοθηκών
Η ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΠΑΙΤΕΙ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΩΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΕΣΠΑ
Η ολομέλεια της Διοικούσας Επιτροπής του
Συνδέσμου των Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών
(HEAL-Link, http://www.heal-link.gr/)
Για το θέμα αυτό έχουν γίνει αναφορές και στα blogs:
Wicked Librarian
Hellenic Public Libraries Union Catalogue
Don't kiss the frog
Προφανώς ο άμεσος κίνδυνος από τον αποκλεισμό από την χρηματοδότηση, είναι η αδυναμία συνδρομής στα επιστημονικά περιοδικά. Αυτό συνεπάγεται ουσιαστικά επιστημονική απομόνωση για τους ερευνητές των Ελληνικών πανεπιστημίων.
Αυτό πως κολλάει στην υποτιθέμενη αναβάθμιση του πανεπιστημίου και της έρευνας;
Δηλαδή, ακόμα και αν κάποιος δεν θέλει να είναι καχύποπτος απέναντι στο υπουργείο και την πολιτική της κυβέρνησης δεν τον αφήνουν. Για παράδειγμα, η αρχική πρόταση για το νόμο για την Έρευνα και την Τεχνολογία έλεγε σχετικά με την χρηματοδότηση της έρευνας:
Αρθρο 23
Δράσεις Ερευνητικών Προγραμμάτων Βασικής Έρευνας
1. Τα είδη ερευνητικών προγραμμάτων βασικής έρευνας αναλύονται στις ακόλουθες κατηγορίες δράσεων:
Δράση Α1:
Ανταγωνιστικά τριετή προγράμματα για μικρές ομάδες...
Δράση Α2:
Ανταγωνιστικά τριετή προγράμματα για νέους ερευνητές...
Δράση Α3:
Μεταδιδακτορικές ανταγωνιστικές υποτροφίες για 1 έως 2 έτη με δυνατότητα ανανέωσης.
Δράση Β:
Ανταγωνιστικά ερευνητικά προγράμματα... για μεγάλες ομάδες συνεργασίας...
2. Γενικοί όροι για προγράμματα Δράσης Α και Δράσης Β...
3.Χρηματοδότηση για τη Βασική Έρευνα:
(α). Θα χρηματοδοτούνται ετησίως κατά μέσο όρο περίπου 500 έργα από Δράσεις Α και περίπου 80 έργα από Δράση Β.
(β). Η κατανομή του συνολικού ποσού χρηματοδότησης θα γίνεται με ενδεικτική αναλογία περίπου 80% για τις Δράσεις Α και περίπου 20% για τη Δράση Β.
(γ). Το ύψος της χρηματοδότησης για κάθε κατηγορία προγραμμάτων θα είναι ανάλογο με τον αριθμό ανθρωπομηνών των νέων και έμπειρων ερευνητών σταθμισμένο με τις αντίστοιχες κατηγορίες αμοιβών.
(δ). Ο αριθμός προγραμμάτων ανά δράση και η αναλογία κατανομής της χρηματοδότησης μπορούν να τροποποιηθούν με εισήγηση του Δ.Σ. του Ε.Ο.Ε.Τ... Η αναλογία συνολικής χρηματοδότησης των Δράσεων Α δεν μπορεί να γίνει μικρότερη του 60%.
Ενώ σύμφωνα με τον ψηφισθέντα νόμο:
Άρθρο 4
Σκοπός και περιεχόμενο
1. Το Εθνικό Πρόγραμμα Έρευνας και Τεχνολογίας (Ε.Π.Ε.Τ.) είναι το σύνολο των ενεργειών, οι οποίες έχουν ως σκοπό την µεθοδική και αποτελεσµατική προώθηση της βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας, της τεχνολογίας και της καινοτομίας στη χώρα, τη διαµόρφωση των επιλογών για το µέλλον και την πρόβλεψη των µέσων που απαιτούνται για την πραγµάτωση των σκοπών αυτών.
2. Στόχοι του Ε.Π.Ε.Τ. για τη βασική έρευνα είναι ιδίως:
α) η προαγωγή της βασικής έρευνας στη χώρα, με κύριο κριτήριο την επιστημονική αριστεία, όπως αυτή κρίνεται σε διεθνές επίπεδο σύμφωνα με το εδάφιο ιστ΄ του άρθρου 2,
β) η ανάδειξη της βασικής έρευνας ως κύριου μοχλού μετάβασης στην κοινωνία της γνώσης και ως απαραίτητου συστατικού στοιχείου της ανώτατης παιδείας,
γ) η αξιοποίηση του ελληνικού ανθρώπινου επιστημονικού δυναμικού της ημεδαπής και της διασποράς,
δ) η απλοποίηση των διαδικασιών ανάθεσης και χρηματοδότησης ερευνητικών προγραμμάτων,
ε) η δυνατότητα υλοποίησης της βασικής έρευνας χωρίς την υποχρεωτική συνεργασία με τον παραγωγικό τομέα,
στ) η υποστήριξη της βασικής έρευνας κυρίως με εθνική χρηματοδότηση,
ζ) η ελεύθερη επιλογή ερευνητικών κατευθύνσεων...
5. Στο Ε.Π.Ε.Τ. καθορίζονται οι στόχοι της ερευνητικής και τεχνολογικής πολιτικής στη βασική έρευνα, στην εφαρμοσμένη-τεχνολογική έρευνα και στην καινοτομία, προβλέπονται οι ειδικότερες δράσεις και προϋπολογίζονται οι πιστώσεις που είναι αναγκαίες για την επίτευξη των στόχων αυτών.
6. α) Το Ε.Π.Ε.Τ. περιλαμβάνει, ενδεικτικά, προγράμματα και δράσεις που αφορούν τις ακόλουθες θεματικές περιοχές βασικής έρευνας:
αα) ανθρωπιστικές, εκπαιδευτικές και πολιτιστικές επιστήμες,
ββ) βιολογικές και ιατρικές επιστήμες,
γγ) γεωεπιστήμες, ενεργειακές, περιβαλλοντικές και διαστημικές επιστήμες,
δδ) επιστήμες μηχανικών (engineering sciences),
εε) νομικές, κοινωνικές και οικονομικές επιστήμες,
στστ) μαθηματικές, φυσικές και χημικές επιστήμες,
ζζ) επιστήμες πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών (information and telecommunication sciences and engineering)...
7. ∆απάνες που σχετίζονται µε την προπαρασκευή, σχεδίαση και κατάρτιση του Ε.Π.Ε.Τ. ή µε τη µελέτη, αξιολόγηση και αξιοποίηση των αποτελεσµάτων από την εκτέλεσή του είναι δυνατό να εντάσσονται στο πρόγραµµα δηµοσίων επενδύσεων µε κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονοµίας και Οικονοµικών και Ανάπτυξης και να καλύπτονται από τις πιστώσεις του προϋπολογισµού αυτού...
Άρθρο 5
Διαχείριση δαπανών του Ε.Π.Ε.Τ.
...
3. Με κοινή απόφαση του υπουργού Οικονοµίας και Οικονοµικών και του κατά περίπτωση αρμοδίου υπουργού, που δηµοσιεύεται στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως, µπορεί να συνιστώνται ειδικοί λογαριασµοί για τη χρηµατοδότηση ερευνητικών και τεχνολογικών προγραµµάτων και έργων που εκτελούνται από υπουργεία, φορείς που ιδρύονται με τον παρόντα νόμο, ερευνητικούς και τεχνολογικούς φορείς, Πανεπιστήμια και Τ.Ε.Ι., πρόσωπα της παραγράφου 2 του άρθρου 6, είτε σε εθνικό επίπεδο είτε στο πλαίσιο συνεργασίας µε ξένες χώρες ή µε διεθνείς οργανισµούς, και να ρυθμίζονται κάθε ειδικότερο θέμα και σχετική λεπτομέρεια που αφορά στους ειδικούς αυτούς λογαριασμούς. Υφιστάμενοι ειδικοί λογαριασμοί συνεχίζουν να λειτουργούν σύμφωνα με τις κανονιστικές διατάξεις που τους διέπουν.
4. Από τους ειδικούς λογαριασµούς της προηγούμενης παραγράφου µπορεί να χρηµατοδοτούνται και ερευνητικά προγράµµατα που εκτελούνται από µέλη του Διδακτικού Επιστηµονικού Προσωπικού (Δ.Ε.Π.) των Α.Ε.Ι. Για την εργαστηριακή στήριξη των προγραμμάτων αυτών αποφασίζει το αρμόδιο όργανο του Α.Ε.Ι., στο οποίο εργάζεται ο επιστηµονικός υπεύθυνος του έργου...
Δηλαδή η δέσμευση για χρηματοδότηση μετασχηματίζεται σε κοινή απόφαση των υπουργών οικονομικών και ανάπτυξης για την ένταξη της όποιας πρότασης στο πρόγραµµα δηµοσίων επενδύσεων. Ενώ η διαχείρηση των χρημάτων από τους ειδικούς λογαριασμούς είναι πάντα εξασφαλισμένη (μη και δεν φάει ο μεσάζοντας). Φυσικά, δεν λέω ότι το νομοσχέδιο πρέπει να αναφέρει ακόμα και τον συγκεκριμένο αριθμό των ερευνητικών προτάσεων που θα χρηματοδοτούνται, αλλά από την άλλη δεν με καλύπτει καθόλου το γενικό και αυθαίρετο, "είναι δυνατό να εντάσσονται στο πρόγραµµα δηµοσίων επενδύσεων µε κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονοµίας και Οικονοµικών και Ανάπτυξης και να καλύπτονται από τις πιστώσεις του προϋπολογισµού αυτού...".
Η συνεχείς δε παρουσία των ειδικών λογαριασμών είναι το λιγότερο εκνευριστική. Άλλο παράδειγμα αποτελεί η πρόταση για τα Μεταπτυχιακά, στην οποία αναφέρετε:
Άρθρο 4
Πόροι των Π.Μ.Σ – Διαχείριση εσόδων
1. α) Πηγές εσόδων ΠΜΣ μπορεί να είναι δωρεές, χορηγίες, παροχές, κληροδοτήματα, φορέων του δημοσίου ή ιδιωτικού τομέα γενικά, Νομικά ή φυσικά πρόσωπα, ερευνητικά προγράμματα, κοινοτικά προγράμματα, επιχορηγήσεις του κρατικού προϋπολογισμού και δίδακτρα.
β) Από τον τακτικό προϋπολογισμό επιχορηγούνται τα Τμήματα των ΑΕΙ του Πανεπιστημιακού και Τεχνολογικού Τομέα που στερούνται άλλων πόρων για την κάλυψη δαπανών λειτουργίας ενός (1) μόνο Π.Μ.Σ. του Τμήματος και ενός (1) διατμηματικού ή διιδρυματικού Π.Μ.Σ. του οποίου έχει τη διοικητική υποστήριξη. Επίσης από τον τακτικό προϋπολογισμό μπορεί να χρηματοδοτούνται προγράμματα που προκηρύσσονται με απόφαση του ΥΠΕΠΘ της παραγ. 4 του άρθρου 2 του παρόντος νόμου.
2. Η διαχείριση των εσόδων Π.Μ.Σ. γίνεται από τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας (Ε.Λ.Κ.Ε.) και κατανέμονται ως εξής:
α) 60% για λειτουργικά έξοδα του προγράμματος, αμοιβές – αποζημιώσεις διδακτικού, τεχνικού και διοικητικού προσωπικού
β) 30% για κάλυψη λειτουργικών εξόδων του Ιδρύματος
γ) 10% κρατήσεις υπέρ του Ε.Λ.Κ.Ε.
Η ανωτέρω κατανομή δεν ισχύει σε περίπτωση χορηγίας ή δωρεάς για συγκεκριμένο σκοπό...
Δεν μπορώ να καταλάβω ποιος ο λόγος να εμπλακούν οι ειδικοί λογαριασμοί με τα ΠΜΣ. Δεν ξέρω ποια ήταν η κατάσταση με τα μεταπτυχιακά που δημιουργήθηκαν με τα ΕΠΕΑΕΚ και αν αυτά είχαν ειδικούς λογαριασμούς, αλλά το τελευταίο που μας χρειάζεται είναι να μπει ακόμα ένας γραφειοκρατικός φορέας στη διαχείριση των μεταπτυχιακών που εκτός των άλλων θα απορροφάει και ένα 10% κερατιάτικα. Η εμπειρία μου από την επαφή με τον ειδικό λογαριασμό είναι το λιγότερο πολύ κακή, ενώ από την εικόνα που έχω τουλάχιστον από το δικό μας μεταπτυχιακό δεν βλέπω γιατί να μην μπορεί το κάθε τμήμα να κάνει την διαχείριση του ΠΜΣ του.
Τέλος, το κρυφτούλι που παίζει η κυβέρνηση κάθε φορά που είναι να καταθέσει κάποιο νομοσχέδιο είναι το λιγότερο τραγικό. Και μετά βγαίνει και σου λέει ο άλλος ότι νομοθετεί ο λαός. Ποιος λαός ρε μπάρμπα. Η τελική μορφή του νομοσχεδίου για την έρευνα δόθηκε στους πρυτάνεις για να το δούνε 3-4 μέρες πριν ψηφιστεί, ενώ το νομοσχέδιο για το ασφαλιστικό με το ζόρι το έδωσαν στη συνέντευξη τύπου για την παρουσίασή του. Αναρωτιέμαι τι αιφνιδιασμό θα μας παίξουν με το νόμο για τα μεταπτυχιακά, αφού αυτή τη στιγμή υπάρχει μόνο ένα προσχέδιο από το καλοκαίρι, ενώ ο υπουργός έχει δηλώσει ότι θα υπάρχουν αλλαγές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου