Κυριακή 30 Μαρτίου 2008

ΥΠΕΠΘ vs Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες 3-0

Στο site του HEAL-link υπάρχει στην πρώτη σελίδα η ανακοίνωση:

18-03-2008 - Οι Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες αποκλείονται από τη χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ 2009-2013

Η χρηματοδότηση των Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών δεν περιλαμβάνεται στην Αναπτυξιακή Στρατηγική για την περίοδο 2007-2013 του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και δια Βίου Μάθηση» του ΥΠΕΠΘ, ούτε στην «Ψηφιακή Σύγκλιση» του ΥΠΟΙΟ.


Με την ένταξή τους στα ΕΠΕΑΕΚ, τη δεκαετία 1996-2006, οι βιβλιοθήκες υλοποίησαν τις ακόλουθες δράσεις, σε εθνικό επίπεδο:
1) Συλλογικός κατάλογος των ελληνικών ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών
2) Πρόσβαση σε 13.500 ηλεκτρονικά επιστημονικά περιοδικά για το σύνολο των ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας
3) Μονάδα Ολικής Ποιότητας
4) Ζέφυρο (πύλη πρόσβασης για τον εντοπισμό υλικού στους καταλόγους των βιβλιοθηκών)


Σε επίπεδο ιδρύματος, οι βιβλιοθήκες:

Στελεχώθηκαν με εξειδικευμένο προσωπικό
Εμπλούτισαν και ανέπτυξαν τις συλλογές τους
Οργάνωσαν και προσφέρουν ηλεκτρονικές υπηρεσίες υψηλού επιπέδου για τη στήριξη της εκπαίδευσης, τοπικά και από απόσταση
Η περαιτέρω ενίσχυση των βιβλιοθηκών κρίνεται απαραίτητη για να μην καταργηθούν και απαξιωθούν οι υπηρεσίες που έχουν αναπτυχθεί ώστε να συνεχίσουν να στηρίζουν το διδακτικό, εκπαιδευτικό και ερευνητικό έργο.

Η ΜΗ ΣΥΝΕΧΙΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΣΥΝΕΠΑΓΕΤΑΙ:

Αδυναμία των βιβλιοθηκών να στηρίξουν το πολύπλευρο έργο που παράγεται στα ακαδημαϊκά ιδρύματα και ιδιαίτερα τα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών, τα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, τη δια βίου μάθηση και την έρευνα.
Δυσκολία των ιδρυμάτων να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα αξιολόγησης
Αδυναμία ίδρυσης των ιδρυματικών καταθετηρίων (institutional repositories, προαπαιτούμενο για χρηματοδότηση από το European Research Council)
Μείωση του ωραρίου λειτουργίας των βιβλιοθηκών

Η ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΠΑΙΤΕΙ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΩΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΕΣΠΑ

Η ολομέλεια της Διοικούσας Επιτροπής του
Συνδέσμου των Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών
(HEAL-Link, http://www.heal-link.gr/)


Για το θέμα αυτό έχουν γίνει αναφορές και στα blogs:

Wicked Librarian
Hellenic Public Libraries Union Catalogue
Don't kiss the frog

Προφανώς ο άμεσος κίνδυνος από τον αποκλεισμό από την χρηματοδότηση, είναι η αδυναμία συνδρομής στα επιστημονικά περιοδικά. Αυτό συνεπάγεται ουσιαστικά επιστημονική απομόνωση για τους ερευνητές των Ελληνικών πανεπιστημίων.

Αυτό πως κολλάει στην υποτιθέμενη αναβάθμιση του πανεπιστημίου και της έρευνας;

Δηλαδή, ακόμα και αν κάποιος δεν θέλει να είναι καχύποπτος απέναντι στο υπουργείο και την πολιτική της κυβέρνησης δεν τον αφήνουν. Για παράδειγμα, η αρχική πρόταση για το νόμο για την Έρευνα και την Τεχνολογία έλεγε σχετικά με την χρηματοδότηση της έρευνας:

Αρθρο 23
Δράσεις Ερευνητικών Προγραμμάτων Βασικής Έρευνας
1. Τα είδη ερευνητικών προγραμμάτων βασικής έρευνας αναλύονται στις ακόλουθες κατηγορίες δράσεων:
Δράση Α1:
Ανταγωνιστικά τριετή προγράμματα για μικρές ομάδες...
Δράση Α2:
Ανταγωνιστικά τριετή προγράμματα για νέους ερευνητές...
Δράση Α3:
Μεταδιδακτορικές ανταγωνιστικές υποτροφίες για 1 έως 2 έτη με δυνατότητα ανανέωσης.
Δράση Β:
Ανταγωνιστικά ερευνητικά προγράμματα... για μεγάλες ομάδες συνεργασίας...

2. Γενικοί όροι για προγράμματα Δράσης Α και Δράσης Β...

3.Χρηματοδότηση για τη Βασική Έρευνα:
(α). Θα χρηματοδοτούνται ετησίως κατά μέσο όρο περίπου 500 έργα από Δράσεις Α και περίπου 80 έργα από Δράση Β.
(β). Η κατανομή του συνολικού ποσού χρηματοδότησης θα γίνεται με ενδεικτική αναλογία περίπου 80% για τις Δράσεις Α και περίπου 20% για τη Δράση Β.
(γ). Το ύψος της χρηματοδότησης για κάθε κατηγορία προγραμμάτων θα είναι ανάλογο με τον αριθμό ανθρωπομηνών των νέων και έμπειρων ερευνητών σταθμισμένο με τις αντίστοιχες κατηγορίες αμοιβών.
(δ). Ο αριθμός προγραμμάτων ανά δράση και η αναλογία κατανομής της χρηματοδότησης μπορούν να τροποποιηθούν με εισήγηση του Δ.Σ. του Ε.Ο.Ε.Τ... Η αναλογία συνολικής χρηματοδότησης των Δράσεων Α δεν μπορεί να γίνει μικρότερη του 60%.


Ενώ σύμφωνα με τον ψηφισθέντα νόμο:

Άρθρο 4
Σκοπός και περιεχόμενο

1. Το Εθνικό Πρόγραμμα Έρευνας και Τεχνολογίας (Ε.Π.Ε.Τ.) είναι το σύνολο των ενεργειών, οι οποίες έχουν ως σκοπό την µεθοδική και αποτελεσµατική προώθηση της βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας, της τεχνολογίας και της καινοτομίας στη χώρα, τη διαµόρφωση των επιλογών για το µέλλον και την πρόβλεψη των µέσων που απαιτούνται για την πραγµάτωση των σκοπών αυτών.

2. Στόχοι του Ε.Π.Ε.Τ. για τη βασική έρευνα είναι ιδίως:
α) η προαγωγή της βασικής έρευνας στη χώρα, με κύριο κριτήριο την επιστημονική αριστεία, όπως αυτή κρίνεται σε διεθνές επίπεδο σύμφωνα με το εδάφιο ιστ΄ του άρθρου 2,
β) η ανάδειξη της βασικής έρευνας ως κύριου μοχλού μετάβασης στην κοινωνία της γνώσης και ως απαραίτητου συστατικού στοιχείου της ανώτατης παιδείας,
γ) η αξιοποίηση του ελληνικού ανθρώπινου επιστημονικού δυναμικού της ημεδαπής και της διασποράς,
δ) η απλοποίηση των διαδικασιών ανάθεσης και χρηματοδότησης ερευνητικών προγραμμάτων,
ε) η δυνατότητα υλοποίησης της βασικής έρευνας χωρίς την υποχρεωτική συνεργασία με τον παραγωγικό τομέα,
στ) η υποστήριξη της βασικής έρευνας κυρίως με εθνική χρηματοδότηση,
ζ) η ελεύθερη επιλογή ερευνητικών κατευθύνσεων...

5. Στο Ε.Π.Ε.Τ. καθορίζονται οι στόχοι της ερευνητικής και τεχνολογικής πολιτικής στη βασική έρευνα, στην εφαρμοσμένη-τεχνολογική έρευνα και στην καινοτομία, προβλέπονται οι ειδικότερες δράσεις και προϋπολογίζονται οι πιστώσεις που είναι αναγκαίες για την επίτευξη των στόχων αυτών.

6. α) Το Ε.Π.Ε.Τ. περιλαμβάνει, ενδεικτικά, προγράμματα και δράσεις που αφορούν τις ακόλουθες θεματικές περιοχές βασικής έρευνας:
αα) ανθρωπιστικές, εκπαιδευτικές και πολιτιστικές επιστήμες,
ββ) βιολογικές και ιατρικές επιστήμες,
γγ) γεωεπιστήμες, ενεργειακές, περιβαλλοντικές και διαστημικές επιστήμες,
δδ) επιστήμες μηχανικών (engineering sciences),
εε) νομικές, κοινωνικές και οικονομικές επιστήμες,
στστ) μαθηματικές, φυσικές και χημικές επιστήμες,
ζζ) επιστήμες πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών (information and telecommunication sciences and engineering)...

7. ∆απάνες που σχετίζονται µε την προπαρασκευή, σχεδίαση και κατάρτιση του Ε.Π.Ε.Τ. ή µε τη µελέτη, αξιολόγηση και αξιοποίηση των αποτελεσµάτων από την εκτέλεσή του είναι δυνατό να εντάσσονται στο πρόγραµµα δηµοσίων επενδύσεων µε κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονοµίας και Οικονοµικών και Ανάπτυξης και να καλύπτονται από τις πιστώσεις του προϋπολογισµού αυτού...

Άρθρο 5
Διαχείριση δαπανών του Ε.Π.Ε.Τ.
...
3. Με κοινή απόφαση του υπουργού Οικονοµίας και Οικονοµικών και του κατά περίπτωση αρμοδίου υπουργού, που δηµοσιεύεται στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως, µπορεί να συνιστώνται ειδικοί λογαριασµοί για τη χρηµατοδότηση ερευνητικών και τεχνολογικών προγραµµάτων και έργων που εκτελούνται από υπουργεία, φορείς που ιδρύονται με τον παρόντα νόμο, ερευνητικούς και τεχνολογικούς φορείς, Πανεπιστήμια και Τ.Ε.Ι., πρόσωπα της παραγράφου 2 του άρθρου 6, είτε σε εθνικό επίπεδο είτε στο πλαίσιο συνεργασίας µε ξένες χώρες ή µε διεθνείς οργανισµούς, και να ρυθμίζονται κάθε ειδικότερο θέμα και σχετική λεπτομέρεια που αφορά στους ειδικούς αυτούς λογαριασμούς. Υφιστάμενοι ειδικοί λογαριασμοί συνεχίζουν να λειτουργούν σύμφωνα με τις κανονιστικές διατάξεις που τους διέπουν.

4. Από τους ειδικούς λογαριασµούς της προηγούμενης παραγράφου µπορεί να χρηµατοδοτούνται και ερευνητικά προγράµµατα που εκτελούνται από µέλη του Διδακτικού Επιστηµονικού Προσωπικού (Δ.Ε.Π.) των Α.Ε.Ι. Για την εργαστηριακή στήριξη των προγραμμάτων αυτών αποφασίζει το αρμόδιο όργανο του Α.Ε.Ι., στο οποίο εργάζεται ο επιστηµονικός υπεύθυνος του έργου...


Δηλαδή η δέσμευση για χρηματοδότηση μετασχηματίζεται σε κοινή απόφαση των υπουργών οικονομικών και ανάπτυξης για την ένταξη της όποιας πρότασης στο πρόγραµµα δηµοσίων επενδύσεων. Ενώ η διαχείρηση των χρημάτων από τους ειδικούς λογαριασμούς είναι πάντα εξασφαλισμένη (μη και δεν φάει ο μεσάζοντας). Φυσικά, δεν λέω ότι το νομοσχέδιο πρέπει να αναφέρει ακόμα και τον συγκεκριμένο αριθμό των ερευνητικών προτάσεων που θα χρηματοδοτούνται, αλλά από την άλλη δεν με καλύπτει καθόλου το γενικό και αυθαίρετο, "είναι δυνατό να εντάσσονται στο πρόγραµµα δηµοσίων επενδύσεων µε κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονοµίας και Οικονοµικών και Ανάπτυξης και να καλύπτονται από τις πιστώσεις του προϋπολογισµού αυτού...".

Η συνεχείς δε παρουσία των ειδικών λογαριασμών είναι το λιγότερο εκνευριστική. Άλλο παράδειγμα αποτελεί η πρόταση για τα Μεταπτυχιακά, στην οποία αναφέρετε:
Άρθρο 4
Πόροι των Π.Μ.Σ – Διαχείριση εσόδων

1. α) Πηγές εσόδων ΠΜΣ μπορεί να είναι δωρεές, χορηγίες, παροχές, κληροδοτήματα, φορέων του δημοσίου ή ιδιωτικού τομέα γενικά, Νομικά ή φυσικά πρόσωπα, ερευνητικά προγράμματα, κοινοτικά προγράμματα, επιχορηγήσεις του κρατικού προϋπολογισμού και δίδακτρα.
β) Από τον τακτικό προϋπολογισμό επιχορηγούνται τα Τμήματα των ΑΕΙ του Πανεπιστημιακού και Τεχνολογικού Τομέα που στερούνται άλλων πόρων για την κάλυψη δαπανών λειτουργίας ενός (1) μόνο Π.Μ.Σ. του Τμήματος και ενός (1) διατμηματικού ή διιδρυματικού Π.Μ.Σ. του οποίου έχει τη διοικητική υποστήριξη. Επίσης από τον τακτικό προϋπολογισμό μπορεί να χρηματοδοτούνται προγράμματα που προκηρύσσονται με απόφαση του ΥΠΕΠΘ της παραγ. 4 του άρθρου 2 του παρόντος νόμου.
2. Η διαχείριση των εσόδων Π.Μ.Σ. γίνεται από τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας (Ε.Λ.Κ.Ε.) και κατανέμονται ως εξής:
α) 60% για λειτουργικά έξοδα του προγράμματος, αμοιβές – αποζημιώσεις διδακτικού, τεχνικού και διοικητικού προσωπικού
β) 30% για κάλυψη λειτουργικών εξόδων του Ιδρύματος
γ) 10% κρατήσεις υπέρ του Ε.Λ.Κ.Ε.
Η ανωτέρω κατανομή δεν ισχύει σε περίπτωση χορηγίας ή δωρεάς για συγκεκριμένο σκοπό...


Δεν μπορώ να καταλάβω ποιος ο λόγος να εμπλακούν οι ειδικοί λογαριασμοί με τα ΠΜΣ. Δεν ξέρω ποια ήταν η κατάσταση με τα μεταπτυχιακά που δημιουργήθηκαν με τα ΕΠΕΑΕΚ και αν αυτά είχαν ειδικούς λογαριασμούς, αλλά το τελευταίο που μας χρειάζεται είναι να μπει ακόμα ένας γραφειοκρατικός φορέας στη διαχείριση των μεταπτυχιακών που εκτός των άλλων θα απορροφάει και ένα 10% κερατιάτικα. Η εμπειρία μου από την επαφή με τον ειδικό λογαριασμό είναι το λιγότερο πολύ κακή, ενώ από την εικόνα που έχω τουλάχιστον από το δικό μας μεταπτυχιακό δεν βλέπω γιατί να μην μπορεί το κάθε τμήμα να κάνει την διαχείριση του ΠΜΣ του.

Τέλος, το κρυφτούλι που παίζει η κυβέρνηση κάθε φορά που είναι να καταθέσει κάποιο νομοσχέδιο είναι το λιγότερο τραγικό. Και μετά βγαίνει και σου λέει ο άλλος ότι νομοθετεί ο λαός. Ποιος λαός ρε μπάρμπα. Η τελική μορφή του νομοσχεδίου για την έρευνα δόθηκε στους πρυτάνεις για να το δούνε 3-4 μέρες πριν ψηφιστεί, ενώ το νομοσχέδιο για το ασφαλιστικό με το ζόρι το έδωσαν στη συνέντευξη τύπου για την παρουσίασή του. Αναρωτιέμαι τι αιφνιδιασμό θα μας παίξουν με το νόμο για τα μεταπτυχιακά, αφού αυτή τη στιγμή υπάρχει μόνο ένα προσχέδιο από το καλοκαίρι, ενώ ο υπουργός έχει δηλώσει ότι θα υπάρχουν αλλαγές.

Παρασκευή 28 Μαρτίου 2008

Τι είναι το χρήμα; - ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΝ

Τι είναι το χρήμα; - ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΝ

Παρουσίαση από το ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΝ ενός video με θέμα: "Το χρήμα ως χρέος" (Money as Debt).

Το video είναι όλα τα "λεφτά"...

Δευτέρα 24 Μαρτίου 2008

KΑΦΕΣ ΚΑΙ ΤΣΙΓΑΡΟ: O Xαρδαβέλλας, οι συνωμoσιολόγοι και η μαζική υστερία

KΑΦΕΣ ΚΑΙ ΤΣΙΓΑΡΟ: O Xαρδαβέλλας, οι συνωμoσιολόγοι και η μαζική υστερία

Καταπληκτική παρουσίαση της εκπομπής του Σαββάτου, Πύλες του Ανεξήγητου του Χαρδατρέλλα, με θέμα τα Παιδιά του '83 (ούτε τα παιδιά από τη Βραζιλία να ήταν δηλαδή).

Είναι δε εντυπωσιακό το γεγονός ότι οι άνθρωποι αδυνατούσαν να καταλάβουν. Ενώ και οι δύο γιατροί (η Ελληνίδα και η Αγγλίδα) εξήγησαν τα σχετικά με την έρευνα, η ίδια η εξήγηση τους φαινόταν ακόμα πιο μυστήρια. Δηλαδή ο άνθρωπος δεν έκατσε καν να ψάξει πως γίνεται μία τέτοια έρευνα. Φυσικά, λογικό το βρίσκω δεδομένης της διαστρεβλωμένης εικόνας που έχει για το τι είναι και τι δεν είναι επιστήμη.

Πάντως κορυφαία στιγμή ήταν η σύνδεση από τον Φουράκη της συγκεκριμένης μελέτης με το τέλος του ημερολογίου των Μάγια...

Μάλλον θα ανεβάσω highlights σε κανένα youtube.

Παρασκευή 21 Μαρτίου 2008

Backreaction: Experimental Traffic Jams

Backreaction: Experimental Traffic Jams

Ακόμα ένα πολύ ενδιαφέρον post από το Backreaction με θέμα τα μποτιλιαρίσματα αλλά χωρίς την μποτίλια. Ας εξηγήσω τι εννοώ όμως. Ο κλασικός λόγος για ένα μποτιλιάρισμα είναι σε κάποιο σημείο της ροής των αυτοκινήτων να δημιουργηθεί μία στένωση ή αυτό που λέμε bottleneck, με αποτέλεσμα τα αυτοκίνητα να αναγκάζονται να επιβραδύνουν και να δημιουργείται έτσι η συμφόρηση. Αυτό το φαινόμενο όμως δεν είναι ο μόνος λόγος που μπορεί να εκδηλωθεί κυκλοφοριακή συμφόρηση. Υπάρχει και ένα φαινόμενο που εκδηλώνεται όταν έχουμε μια σταθερή ροή αυτοκινήτων και λέγεται fantom traffic jam και οφείλεται στην ανομοιομορφία της ταχύτητας κίνησης των αυτοκινήτων. Έτσι αν κάποιο αυτοκίνητο ελαττώσει για κάποιο λόγο την ταχύτητά του και πλησιάσει πολύ το όχημα που βρίσκεται πίσω του, τότε δημιουργείται ουσιαστικά ένα "κύμα" το οποίο διαδίδεται προς τα πίσω προκαλώντας ένα κινούμενο μποτιλιάρισμα το οποίο μεγαλώνει καθώς διαδίδεται. Το φαινόμενο αυτό φαίνεται στο παρακάτω video:



Το video δείχνει ένα σχετικό πείραμα που πραγματοποιήθηκε Η εργασία είναι: "Traffic jams without bottlenecks—experimental evidence for the physical mechanism of the formation of a jam by Yuki Sugiyama et al., New J. Phys. 10 (2008) 033001".

Στο Backreaction έχει αρκετές ακόμα ενδιαφέρουσες αναφορές. Εγώ απλά θα παραθέσω αυτή την πολύ ενδιαφέρουσα εικόνα που δείχνει την εξέλιξη του μποτιλιαρίσματος που διαδίδεται προς τα πίσω με σταθερή ταχύτητα περίπου 20 km/h



Τέτοιου είδους μποτιλιαρίσματα είναι πολύ χαρακτηριστικά για τα Ελληνικά δεδομένα. Στο video φαίνεται πολύ καθαρά ότι η αιτία είναι ένας οδηγός που κάποια στιγμή καθυστερεί υπερβολικά. Δυστυχώς τέτοια φαινόμενα είναι γενικά αναπόφευκτα, αλλά θα μπορούσαν να μην εμφανίζονται τόσο εύκολα αν ο κάθε οδηγός είναι συντονισμένος με την κίνηση των υπολοίπων. Η συνήθης πρακτική του Έλληνα οδηγού να κινείται από την μία σαν να βρίσκεται σε κατάσταση Νιρβάνας ή από την άλλη σαν να τρέχει σε αγώνα ταχύτητας, αλλάζοντας συνεχώς λωρίδες κυκλοφορίας και κάνοντας σφήνες, επιδεινώνουν την κατάσταση. Η ουσία του προβλήματος είναι η έλλειψη σεβασμού στον άλλο οδηγό και στον κώδικα οδικής κυκλοφορίας.

Μπορεί η φυσική να μην είναι με το μέρος μας σε αυτό το θέμα, αλλά και εμείς κάνουμε ότι χειρότερο μπορούμε...

Τετάρτη 19 Μαρτίου 2008

Αντίο Arthur C. Clarke

Πέθανε ο Arthur C. Clarke. Η ανακοίνωση από το πρακτορείο Reuters αναφέρει:

Pioneering science fiction writer and visionary Arthur C. Clarke, best known for his work on the movie "2001: A Space Odyssey," has died in his adopted home of Sri Lanka at the age of 90.

He died of respiratory complications and heart failure doctors linked to the post-polio syndrome that had kept him wheelchair-bound for years.

Marking his "90th orbit of the sun" in December, the prolific British-born author and theorist made three birthday wishes: For E.T. to call, for man to kick his oil habit and for peace in Sri Lanka.


Το παρακάτω video είναι ο τελευταίος του χαιρετισμός προς το ανθρώπινο γένος,



Read full transcript of the video at http://www.tveap.org/news/0712art_transcript_01.html

Τετάρτη 12 Μαρτίου 2008

Πλουτώνιο στο Νερό και μία Μύγα στη Σούπα μου.

Βαρέθηκα να ακούω τον Πορτοσάλτε τις τελευταίες μέρες να αναφέρεται σε e-mails για τους Ψεκασμούς, τους Σεισμούς, τους λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης και το Πλουτώνιο στο Νερό. Αφού έχω γράψει κάτι σχετικά με όλα εκτός από το Πλουτώνιο, ας γράψω δύο πράγματα και γι’ αυτό. Εδώ πρέπει να πω ότι έχει σήμερα στο ΣΚΑΙ μετά τα μεσάνυχτα ένα ντοκιμαντέρ για τα πυρηνικά όπλα, το οποίο είμαι περίεργος να δω.

Το Πλουτώνιο είναι το χημικό στοιχείο που έχει 94 πρωτόνια και 94 ηλεκτρόνια. Τα βασικά του ισότοπα είναι το πλουτώνιο - 238, 239, 240, 241, 242 και 244 με το πιο σταθερό να είναι το Pu-244 με χρόνο ημιζωής τα χρόνια και το οποίο δίνει με α-διάσπαση U-240, ενώ το Pu-239 έχει εφαρμογή στα πυρηνικά όπλα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως καύσιμο στους πυρηνικούς αντιδραστήρες υπό την μορφή μείγματος οξειδίου του πλουτωνίου, οξειδίου του ουρανίου και απεμπλουτισμένου ουρανίου (MOX).
Το πλουτώνιο γενικά συναντάτε στη φύση σε ίχνη, κυρίως στα ορυχεία ουρανίου. Το κλάσμα της μάζας του στοιχείου στη γήινη λιθόσφαιρα, υδρόσφαιρα και ατμόσφαιρα είναι περίπου ενώ το αντίστοιχο του ουρανίου είναι . Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι το πλουτώνιο δεν μπορεί να εξαχθεί από το οποιοδήποτε μετάλλευμα. Όλη η ποσότητα του πλουτωνίου που παράγεται σήμερα, παράγεται από τους πυρηνικούς αντιδραστήρες. Η διαδικασία εξαγωγής του λέγεται nuclear reprocessing των αποβλήτων της πυρηνικής διάσπασης και μπορεί να πραγματοποιηθεί σε ελάχιστες εγκαταστάσεις παγκοσμίως.
Υπάρχουν ακόμα δύο ενδιαφέροντα στοιχεία σχετικά με το πλουτώνιο. Το πρώτο είναι ότι πολύ εύκολα φτάνει στα όρια της κρισιμότητας, πράγμα που το κάνει πολύ δύσκολο στην αποθήκευση και την μεταφορά, αφού μπορεί πολύ εύκολα να ανεβάσει θερμοκρασία και να λιώσει οποιοδήποτε περίβλημα και επιπλέον να ακτινοβολήσει με θανατηφόρα δόση οποιονδήποτε βρίσκεται κοντά. Το δεύτερο είναι ότι αντιδρά πολύ έντονα με το οξυγόνο και το νερό, πράγμα που σημαίνει ότι όταν έρθει σε επαφή με τον αέρα μπορεί να δημιουργήσει υδρίτη του πλουτωνίου ο οποίος με την σειρά του είναι ένα πολύ εύφλεκτο υλικό που αυτοαναφλέγεται σε θερμοκρασία περιβάλλοντος.

Με λίγα λόγια το πλουτώνιο είναι εφιάλτης για όποιον θέλει να το μεταφέρει ή να το αποθηκεύσει.

Για λόγους πληρότητας αξίζει να αναφέρω ότι το πλουτώνιο είναι κακή ιδέα ακόμα και για κάποιον που ενδιαφέρεται να το χρησιμοποιήσει για κατασκευή ατομικής βόμβας, αφού παρουσιάζει διάφορα δύσκολα προβλήματα, όπως την τάση να πυροδοτείται η βόμβα πρόωρα ή να μην αποδίδει όλη της την ισχύ λόγο ασύμμετρης πυροδότησης. Προβλήματα που η επίλυσή τους απαιτεί τεχνογνωσία απόρρητη, ενώ η ανάπτυξη και η κατασκευή μίας τέτοιας βόμβας θα απαιτούσε προϋπολογισμούς στην περιοχή των οικονομικών δυνατοτήτων μικρών κρατών.

Τέλος σχετικά με την τοξικότητά του, το πλουτώνιο είναι πιο επικίνδυνο όταν εισπνευσθεί οπότε και απορροφάτε καλύτερα από τον οργανισμό. Ενδεικτικά αναφέρω ότι η εισπνοή 2.5 μικρογραμμαρίων (1 εκατομμυριοστό του γραμμαρίου) αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου στην διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου κατά 3% .

Επιστρέφοντας τώρα στην φημολογία για το πλουτώνιο στο νερό, νομίζω ότι γίνεται προφανές μετά από τα παραπάνω ότι δεν είναι σοβαρή.
Συγκεκριμένα οι φήμες λένε τα παρακάτω που παραθέτω από κάποιο forum:
Ημουν σε μια θεια μου ιατρο και την πηρε ενας συνεργατης της και ειπε οτι εχουν προβλημα γιατι απο το υπουργειο υγειας εγινε ενημερωση για διαρροη πλουτωνιου στο δικτυο της ΕΥΔΑΠ.Δεν ξερουν πως να κααθρισουν το νερο απο το πλουτωνιο και να πινουμε νερο απο εμφυαλωμενα μπουκαλια.
Δεν θα γινει ενημερωση απο τα ΜΜΕ για λογους αποφυγης γενικού πανικού.
Παρακαλω οπως αναδημοσιευθει αυτη η ειδηση.Δεν προκειται για φαρσα ή προσπαθεια κινδυνολογιας.

Ευχαριστω,

ή
Τρελή φήμη για μόλυνση από Σκοπιανούς της λίμνης Μαραθώνα!

Παράξενη φημολογία περί μόλυνσης της λίμνης του Μαραθώνα με πλουτώνιο (!), που «περνάει» από στόμα σε στόμα και μεγαλώνει μέρα με την ημέρα, προβληματίζει τους υπευθύνους της ΕΥΔΑΠ, οι οποίοι τη διαψεύδουν κατηγορηματικά και συνιστούν ψυχραιμία στους καταναλωτές, οι οποίοι σπεύδουν να αγοράσουν εμφιαλωμένο νερό.

Το σενάριο... επιστημονικής φαντασίας, που κυκλοφορεί τις τελευταίες δέκα ημέρες ακόμα και σε δημοσιογραφικά γραφεία, αφορά μία άνευ προηγούμενου δολιοφθορά κατά της χώρας μας, η οποία μάλιστα θα ήταν ικανή να χαρακτηριστεί αιτία πολέμου! Η «απόρρητη πληροφορία» αφορά δήθεν μόλυνση στη λίμνη του Μαραθώνα με πλουτώνιο που έριξαν Σκοπιανοί κατάσκοποι κι ως εκ τούτου ειδικοί... κατασκοπολόγοι συμβουλεύουν τον κόσμο να μην πίνει νερό από τη βρύση τις επόμενες ημέρες!

«Τα εργαστήρια της ΕΥΔΑΠ είναι από τα πλέον σύγχρονα που έχουμε στην Ελλάδα. Το νερό που πίνουμε “σαρώνεται” από εκατοντάδες έλεγχους και κάτι τέτοιο θα ήταν αδύνατον να συμβεί χωρίς να το γνωρίζουν οι εξειδικευμένοι επιστήμονες της εταιρείας. Τα αποτελέσματα των ελέγχων στέλνονται στο υπουργείο Υγείας. Το νερό είναι πεντακάθαρο» λέει στην «Espresso» ο υπεύθυνος του γραφείου τύπου της ΕΥΔΑΠ Γιάννης Στεβής.

Για άσχημη φάρσα που στόχο έχει να προκαλέσει σύγχυση και πανικό κάνει λόγο και ο χημικός Νίκος Κατσαρός, ο οποίος διευκρινίζει ότι το πλουτώνιο δεν κυκλοφορεί στην αγορά και για να το χρησιμοποιήσει κανείς πρέπει να διαθέτει σύγχρονα εργαστήρια, τεχνογνωσία και υψηλή τεχνολογία: «Αυτά είναι αστεία πράγματα. Οι έλεγχοι της ΕΥΔΑΠ είναι οι πιο αυστηροί που γίνονται στη χώρα μας. Αφορούν το πολυτιμότερο αγαθό κοινής ωφέλειας, το νερό. Γι’ αυτό ο κόσμος δεν πρέπει να πανικοβάλλεται».

Η ΕΥΔΑΠ παρακολουθεί με προσοχή τη φημολογία και προς το παρόν δεν κρίνει σκόπιμο να εκδώσει σχετική ανακοίνωση προς το καταναλωτικό κοινό.

espressonews.gr

ενώ ο ΣΚΑΙ αναφέρει:
"Το νερό της ΕΥΔΑΠ είναι απολύτως υγιεινό και άριστης ποιότητας" διαβεβαιώνει η εταιρεία σε ανακοίνωσή της, με αφορμή τη φημολογία που κυκλοφορεί τις τελευταίες ημέρες περί δήθεν μόλυνσης του νερού με το οποίο υδροδοτείται η ευρύτερη περιοχή της πρωτεύουσας.

"Η πηγή αυτών των φημών είναι απροσδιόριστη, ενώ συνήθως κάποιοι επικαλούνται 'έγκυρους επιστήμονες' από διάφορους φορείς", προσθέτει η ΕΥΔΑΠ και καταγγέλλει "με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο αυτές τις αθλιότητες και τους εμπνευστές τους, που έχουν στόχο την πρόκληση ανησυχίας στους πολίτες και την προώθηση των άνομων συμφερόντων τους".

Η ανακοίνωση καταλήγει τονίζοντας ότι η Εταιρία καλεί τους πολίτες "να αποκρούουν με αποφασιστικότητα κάθε προσπάθεια συνέχισης της άθλιας αυτής φημολογίας".


Πραγματικά δεν ξέρω τι να πω για φήμες του τύπου, «μου είπε η θεία μου» ή «άκουσα να λέει στο τηλέφωνο». Ακόμα η όλη διατύπωση της πρώτης παράθεσης περί «διαρροής» πλουτωνίου είναι τελείως γελοία. Λες και το φιλάγαμε σε δεξαμενές και έγινε διαρροή. Η σύνδεση δε με τα Σκόπια και τους κατασκόπους τους είναι... LOL.

Πάντως οι απαντήσεις και οι ανακοινώσεις της ΕΥΔΑΠ δεν με καλύπτουν. Τι πάει να πει είναι υγιεινό το νερό και άριστης ποιότητας έτσι γενικά και αόριστα; Αυτό το γενικό σε τελική θα το δείξει η νεκροψία. Φαντάζομε ότι και στους κατοίκους των Οινοφύτων τα ίδια θα έλεγαν οι αρμόδιοι αν τους ρωτάγανε πριν κανένα χρόνο για την ποιότητα της υδροδότησής τους. Δεν είναι λοιπόν εκεί η ουσία του πράγματος. Εμένα θα με ικανοποιούσε μια επιστημονικά τεκμηριωμένη απάντηση για το συγκεκριμένο θέμα, η οποία θα στόχευε και στην περαιτέρω ενημέρωση του κόσμου για τα βασικά που ενδεχομένως θα πρέπει να ξέρουν. Άλλωστε οι καιροί είναι περίεργοι και υπάρχει ανάγκη εκπαίδευσης του κόσμου σε θέματα όπως είναι το νερό, το περιβάλλον, η ενέργεια κλπ.

Τέλος πάντων, με την ευκαιρία λοιπόν, παραθέτω και πάλι τα video με τις διαλέξεις σχετικά με την ραδιενέργεια και τα πυρηνικά που πιστεύω ότι έχουν υλικό που ο καθένας πρέπει να το γνωρίζει.

Physics 10: Physics for Future Presidents. Spring 2006. Professor Richard A. Muller.

Lecture 05: Radioactivity



Lecture 06: Radioactivity II



Lecture 07: Nukes

Τρίτη 11 Μαρτίου 2008

Backreaction: Dangerous Implications?

Backreaction: Dangerous Implications?

Πολύ όμορφο άρθρο της Sabine Hossenfelder πάνω στις θεωρίες που δέχονται μία γενικευμένη σχέση απροσδιοριστίας και μία ελάχιστη κλίμακα μήκους. Το άρθρο γράφτηκε ως σχόλιο σε ένα σχετικό paper που βγήκε πρόσφατα, αλλά αποτελεί ουσιαστικά μια εισαγωγή σ' αυτές τις ιδέες.
Το θέμα έχει πολύ ενδιαφέρον.

Το Backreaction είναι πραγματικά απίστευτο blog.

ΒΡΑΔΙΕΣ ΚΟΙΝΟΥ – ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ∆ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ
ΤΟΜΕΑΣ ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗΣ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ

______________________________

ΓΕΡΟΣΤΑΘΟΠΟΥΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΑΣΤΕΡΟΣΚΟΠΕΙΟ
Πανεπιστημιούπολη, Ζωγράφου
www.phys.uoa.gr/observatory

Πρόγραμμα εκδηλώσεων και επισκέψεων στο Αστεροσκοπείο
στα πλαίσια του προγράμματος

"ΒΡΑΔΙΕΣ ΚΟΙΝΟΥ – ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ"

(15η Περίοδος: Μάρτιος 2008 - Ιούνιος 2008)



1. Παρασκευή 14/3/2008, ώρα 18:30, Διάλεξη με θέμα
50 Xρόνια μετά το Sputnik: το Nέο Hλιακό Σύστημα
Ομιλητής: Σταμάτιος Κριμιζής, Ακαδημαϊκός


2. Παρασκευή 18/4/2008, ώρα 19:00, Διάλεξη με θέμα
Ακτινογραφώντας το Αόρατο Σύμπαν στις Ακτίνες-Χ
Ομιλητής: Ιωάννης Γεωργαντόπουλος, Διευθυντής Ερευνών,
Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών


3. Παρασκευή 16/5/2008, ώρα 19:30, Διάλεξη με θέμα
Η Γειτονιά του Ήλιου στο Σύμπαν
Ομιλητής: Ξενοφών Μουσάς, Αναπλ. Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Αθηνών


4. Παρασκευή 20/6/2008, ώρα 19:30, Διάλεξη με θέμα
Τα Μεγάλα Σύγχρονα Διαστημικά Αστρονομικά Παρατηρητήρια
Ομιλητής: Παναγιώτης Νιάρχος, Αναπλ. Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Αθηνών

Μετά τις διαλέξεις ακολουθεί επίσκεψη στο αστεροσκοπείο, όπου γίνεται ενημέρωση για διάφορα επίκαιρα αστρονομικά θέματα, επίδειξη της λειτουργίας του τηλεσκοπίου και νυκτερινή παρατήρηση, εφόσον το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες.

Πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής στα τηλ. 7276917, 7276858, 7276896

Από το Πανεπιστημιακό Αστεροσκοπείο

Δευτέρα 10 Μαρτίου 2008

Chemtrails ή Χημικές Ουρές ή Αεροψεκασμοί.

Το θέμα των Chemtrails φαίνεται ότι απασχόλησε κάποιους στην Ελλάδα μέσα στο 2007, με πρωτεργάτη της όλης ιστορίας τον Λιακόπουλο και από πίσω να ακολουθεί ο Χαρδαβέλλας.

Εγώ δυστυχώς δεν παρακολουθώ συστηματικά τόσο υψηλής ποιότητας τηλεοπτικές εκπομπές και έχασα όλη αυτή την ενημέρωση. Παράλληλα φαίνεται ότι το φαινόμενο απασχόλησε και τον τύπο (περιοδικό Strange και άλλα παρόμοια έντυπα), καθώς και κάποια blogs (Chemtrails στην Ελλάδα, Τι Ψεκάζουν Καθημερινά Πάνω Από τα Κεφαλιά μας;, HAARP και Chemtrails), ενώ κυκλοφορεί και κάποιο σχετικό e-mail με ένα αρχείο pps που δείχνει διάφορες φωτογραφίες. Το φαινόμενο υπέπεσε στην αντίληψή μου μέσα στις γιορτές όταν και αναφέρθηκε σε κάποια οικογενειακά τραπέζια. Έτσι είπα να του ρίξω μία ματιά. Τις τελευταίες μέρες μάλιστα, έχω ακούσει αναφορές και στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΙ.

Οφείλω να προειδοποιήσω, ότι το κείμενο αυτό δεν θα είναι σύντομο, αφού το θέμα θα το προσεγγίσω με τρόπο που να παρουσιάζει ενδιαφέρον κυρίως σε εμένα, δηλαδή από την πλευρά της φυσικής που σχετίζεται με το φαινόμενο.

Για να δούμε λοιπόν τι λέει η θεωρία των Chemtrails.
Η wikipedia έχει ένα σχετικό άρθρο με τίτλο: Chemtrail conspiracy theory. Ένας πρώτος «ορισμός» του φαινομένου λοιπόν προκύπτει από αυτό το άρθρο και είναι ο παρακάτω:
The Chemtrail conspiracy theory claims that some trails left behind jet aircraft are different in appearance and quality from those of normal contrails, may be composed of harmful chemicals, and are being deliberately produced, and covered up by the government. These unusual trails are referred to as "chemtrails" (a portmanteau of "chemical trails").
The term "chemtrail" does not refer to common forms of aerial dumping (e.g. crop dusting, cloud seeding or aerial firefighting). It specifically refers to systematic, high-altitude dumping of unknown substances for undisclosed purposes, resulting in the appearance of these unusual contrails.

όπου με τον όρο «contrails» εννοούνται οι συνήθεις συμπυκνώσεις των υδρατμών που προέρχονται από τους κινητήρες των αεροσκαφών ή από την υποπίεση των πτερύγων των αεροσκαφών, αλλά σ’ αυτό θα αναφερθούμε παρακάτω.

Η θεωρία λοιπόν λέει ότι υπάρχουν αεροπλάνα, τα οποία πετάνε πάνω από περιοχές και ψεκάζουν αφήνοντας ουρές από χημικά, οι οποίες ξεχωρίζουν από τις κλασσικές ουρές των αεροπλάνων, γιατί το ίχνος που αφήνουν παραμένει για πολύ ώρα και απλώνονται σε μεγάλα σύννεφα που στέκονται στον ουρανό. Η θεωρία λέει ακόμα ότι κατά τη διάρκεια των πτήσεων αυτών, αυξάνονται στο έδαφος τα προβλήματα υγείας των κατοίκων, παρουσιάζονται δηλαδή συμπτώματα όπως κεφαλαλγίες, τάση για εμετό, κατάθλιψη, γαστρεντερολογικά προβλήματα κ.α. Από εδώ και πέρα υπάρχουν διάφορες εκφάνσεις της θεωρίας που μπορεί κανείς να συναντήσει χωριστά ή ως σύνολο.
Ένα ρεύμα της θεωρίας, που ξεκινά από τον Καναδό εμπνευστή της William Thomas, λέει ότι το υλικό με το οποίο ψεκάζουν αυτά τα αεροπλάνα περιέχει διάφορους μικροοργανισμούς καθώς και ουσίες όπως το διβρομικό αιθυλένιο, που έχουν τοξική δράση στον άνθρωπο. Οι ψεκασμοί αυτών των ουσιών γίνονται από χαμηλό ύψος που δεν ξεπερνά τα μερικά χιλιόμετρα.
Μία άλλη πλευρά της θεωρίας λέει ότι:
Οι αεροψεκασμοί με βαριά μέταλλα και ενώσεις τους, όπως το βάριο, το αλουμίνιο, το τιτάνιο και η σκόνη χαλαζία, δημιουργούν τεχνητά νέφη, τα οποία είναι ταυτόχρονα στρώματα φορτισμένων ηλεκτρικά σωματιδίων. Τα νέφη αυτά σχηματίζονται από αεροσκάφη που ψεκάζουν σε ύψους 5 έως 12 χλμ. και παρουσιάζουν ηλεκτρομαγνητική αγωγιμότητα, όμοια με αυτή της ιονόσφαιρας.

Ο στόχος των παραπάνω είναι η εκμετάλλευση του συστήματος H.A.A.R.P. για την πρόκληση σεισμών, πλημμυρών, λοιμών και καταποντισμών, καθώς και νοητικού ελέγχου. Είναι δηλαδή για πάσα νόσο και πάσα μαλακία το H.A.A.R.P. Το καλοκαίρι ακουγόταν μάλιστα ότι έβαλε και τις φωτιές στην Πελοπόννησο. Το H.A.A.R.P. δηλαδή με την βοήθεια της «τεχνητής» Ιονόσφαιρας που δημιουργούν τα Chemtrails κατευθύνει τα ηλεκτρομαγνητικά του κύματα στο στόχο και προκαλεί ότι είναι να προκαλέσει:
Καταρχήν δημιουργούνται τεράστιες ζημιές στο περιβάλλον μέσω της δημιουργίας τρυπών στην ιονόσφαιρα στη χειρότερη εκδοχή και υπερβολική αραίωση της ατμόσφαιρας στο πιο αισιόδοξο σενάριο, με αποτέλεσμα την έκθεση της Γης και των ζωντανών οργανισμών στο έλεος της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας...
Επίσης στην αραιωμένη περιοχή της ατμόσφαιρας πάνω από μία περιοχή δεν θα έχουμε την εκτόνωση των κεραυνών, με αποτέλεσμα αυτοί να φθάνουν με απίστευτη ένταση στο έδαφος. Η Γη θα φορτίζεται ηλεκτρικά και θα ανεβαίνει η θερμοκρασία της, εντείνοντας έτσι το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Με την πρόσκρουση της ραδιομαγνητικής ακτινοβολίας στην ιονόσφαιρα τμήματά της θα ωθούνται ψηλότερα και το κενό που θα δημιουργείται θα σπεύδουν να καλύψουν άλλες μάζες αέρα από παρακείμενες περιοχές, οι οποίες με τη σειρά τους θα αφήσουν κενό το οποίο θα καλυφθεί από άλλες και πάει λέγοντας, με αποτέλεσμα τη δημιουργία στη Γήινη ατμόσφαιρα φαινομένου «ντόμινο»...
Επίσης εάν τα ραδιομαγνητικά κύματα διοχετευθούν προς το υπέδαφος, είναι πολύ πιθανή η πρόκληση βιβλικών σεισμών...
Ο ανθρώπινος οργανισμός είναι στην ουσία ηλεκτρόνια που πάλλονται αδιάκοπα και συναισθήματα τα οποία τροφοδοτούνται από χημικές αντιδράσεις και μεταφέρονται μέσα στο σώμα και τον εγκέφαλο μέσω ηλεκτρικών σημάτων διαμέσου των νεύρων. Αντίστοιχα λειτουργούν και οι άλλοι οργανισμοί. Φορτίζοντας έτσι τον πλανήτη με ασύλληπτες ποσότητες ηλεκτρικού φορτίου ποιος στ' αλήθεια επιστήμονας ξέρει τεκμηριωμένα τι επίδραση αυτό θα έχει στον άνθρωπο και στο περιβάλλον...

Ένα από τα ρεύματα που μάλλον ξεκινά από τον William Thomas, αποδίδει την ιστορία των Chemtrails στην προσπάθεια των Illuminati για παγκόσμια κυριαρχία, όπως παρουσιάζετε στο link.


Τέλος, αν και δεν ξέρω αν με τα παραπάνω καλύπτεται κάθε άλλη εκδοχή της θεωρίας, υπάρχει και η εκδοχή που λέει ότι τα Chemtrails είναι ψεκασμοί που γίνονται στη Στρατόσφαιρα με στόχο την αντιστάθμιση της αύξησης της θερμοκρασίας λόγο του ανθρωπογενούς φαινομένου του θερμοκηπίου ( Τρόμος πίσω από το Ουράνιο Τόξο).

Όλα τα παραπάνω στοιχειοθετούνται με ένα μεγάλο πλήθος φωτογραφιών από «Chemtrails», τις οποίες μπορεί να δει κανείς σε sites όπως Αυτό ή απλά κάνοντας ένα Google, ενώ κάποιες από τις φωτογραφίες του e-mail, που εικονίζουν σύννεφα και φαινόμενα που υποτίθεται ότι παράγονται από «Chemtrails», φαίνονται παρακάτω.


Αυτά λοιπόν λέει η θεωρία (ή οι θεωρίες) των Chemtrails.

Κάποιος θα μπορούσε σ’ αυτό το σημείο να καταφύγει σε ένα ad hominem επιχείρημα και να τελειώνει. Ίσως έχει την αξία του και αυτό, από άποψη οικονομίας, αλλά νομίζω ότι έχει περισσότερη πλάκα να ψάξει κανείς την φυσική, αν τον ενδιαφέρει φυσικά κάτι τέτοιο. Όποιος όμως βιάζεται μπορεί να πάει στο τέλος.

Για να δούμε λοιπόν και τη σχετική φυσική.

=== «Φυσική Ατμόσφαιρας 101» ===

Η Ατμόσφαιρα είναι ένα ρευστό (συγκεκριμένα αέριο) που περιβάλει τη Γη και κατ’ επέκταση βρίσκεται μέσα στο βαρυτικό της πεδίο. Το αέριο αυτό θερμαίνεται και ψύχεται κατά κύριο λόγο με απορρόφηση και αποβολή ακτινοβολίας και κατά δεύτερο λόγο με αγωγή από την επαφή του με την επιφάνεια της Γης. Εσωτερικά στην ατμόσφαιρα έχουμε μεταφορά θερμότητας, όταν οι συνθήκες σε μια περιοχή είναι κατάλληλες, και με «μεταφορά», δηλαδή με την εσωτερική κίνηση αερίων μαζών από μία περιοχή σε μία άλλη περιοχή. Ουσιαστικά η μελέτη των διεργασιών της Ατμόσφαιρας συνίσταται στην μελέτη του ενεργειακού ισοζυγίου της Ατμόσφαιρας, δηλαδή στο πως μεταφέρεται θερμότητα από την μία περιοχή στην άλλη. Αυτές οι διαδικασίες είναι που προκαλούν τον καιρό και γενικά σχεδόν όλα τα φαινόμενα που παρατηρούμαι.

Όπως είπαμε, η Ατμόσφαιρα είναι ένα ρευστό που βρίσκεται σε ένα βαρυτικό πεδίο. Γενικά μπορούμε να θεωρήσουμε ότι οι κατακόρυφες κινήσεις δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλες (και κατά μέσο όρο μηδενίζονται) και άρα η Ατμόσφαιρα είναι σε υδροστατική ισορροπία. Κάθε τέτοιο ρευστό έχει την ιδιότητα η πίεσή του να ελαττώνεται με το ύψος, αφού ικανοποιεί την εξίσωση της υδροστατικής ισορροπίας $$\reverse\opaque \frac{dp}{dz} = -\rho(z) g(z)$$ που μας λέει ότι η παράγωγος της πίεσης με το ύψος z είναι αρνητική (η πυκνότητα ρ και η επιτάχυνση της βαρύτητας g είναι θετικές).

Το άλλο καθοριστικό χαρακτηριστικό της ατμόσφαιρας είναι η ανταλλαγή θερμότητας των διαφόρων περιοχών της. Αυτές οι διαδικασίες καθορίζουν και το προφίλ της θερμοκρασίας που έχει η ατμόσφαιρα καθ’ ύψος. Κατά μέσω όρο λοιπόν, το θερμοκρασιακό προφίλ της ατμόσφαιρας δίνεται στο παρακάτω σχήμα:



όπου φαίνεται ότι οι ιδιότητες αυτού το προφίλ οριοθετούν κάποιες περιοχές στην ατμόσφαιρα. Σε μικρό ύψος βρίσκεται η «Τροπόσφαιρα», στην οποία παρατηρούμε ότι η θερμοκρασία πέφτει με το ύψος, δηλαδή η θερμοβαθμίδα (η παράγωγος της θερμοκρασίας με το ύψος $$\reverse\opaque \frac{dT}{dz}$$) είναι αρνητική. Αυτό συμβαίνει επειδή η θέρμανση της κατώτερης ατμόσφαιρας γίνεται από κάτω, δηλαδή κατά κύριο λόγο από την θερμική ακτινοβολία που εκπέμπει το έδαφος (θα δούμε παρακάτω τι σημαίνει αυτό). Στην επόμενη περιοχή παρατηρούμε ότι η θερμοκρασία αρχίζει να αυξάνει με το ύψος. Η περιοχή στην οποία έχουμε αυτό το φαινόμενο της «Αναστροφής» ονομάζετε «Στρατόσφαιρα». Στην Στρατόσφαιρα υπάρχει και το Όζον που μας προστατεύει από την υπεριώδη ακτινοβολία του Ήλιου. Επειδή ακριβώς το Όζον που βρίσκεται στην Στρατόσφαιρα απορροφά αυτή την υπεριώδη ακτινοβολία και θερμαίνεται, παρατηρούμε αυτή την θετική θερμοβαθμίδα. Στην βάση της η Στρατόσφαιρα ξεκινά από θερμοκρασία περίπου -70 βαθμούς C και στην κορυφή της φτάνει σχεδόν μέχρι τους 0 βαθμούς. Η επόμενη περιοχή όπου αρχίζει και πέφτει πάλι η θερμοκρασία είναι η «Μεσόσφαιρα» και τέλος έχουμε την «Θερμόσφαιρα» όπου η θερμοκρασία αυξάνεται με το ύψος. Εδώ πρέπει να πούμε ότι η περιοχή από την αρχή περίπου της Θερμόσφαιρας και πάνω ονομάζεται και «Ιονόσφαιρα», επειδή το αέριο που υπάρχει σ’ αυτή την περιοχή είναι ιονισμένο από την Ηλιακή ακτινοβολία και βρίσκεται σε κατάσταση «πλάσματος», δηλαδή αποτελείται από θετικά ιόντα και αρνητικά ελεύθερα ηλεκτρόνια που συνιστούν ένα ουδέτερο και αγώγιμο ρευστό.

Αυτή είναι σε γενικές γραμμές η καθ’ ύψος διαίρεση της ατμόσφαιρας. Ας δούμε όμως μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία σχετικά με την δυναμική της Ατμόσφαιρας. Όπως είπαμε και παραπάνω, στην Τροπόσφαιρα η θερμοκρασία πέφτει με το ύψος, ενώ στην Στρατόσφαιρα αυξάνεται και αυτό το είπαμε Αναστροφή. Ας δούμε τι σημαίνει η αύξηση και η ελάττωση της θερμοκρασίας με το ύψος.

Ας πούμε ότι βρισκόμαστε στην Τροπόσφαιρα, όπου η θερμοβαθμίδα είναι αρνητική (η θερμοκρασία πέφτει όσο πάμε πιο ψηλά). Ας πάρουμε μία αέρια μάζα, ας πούμε ένα μπαλόνι, και ας το ανεβάσουμε σε κάποιο μεγαλύτερο ύψος. Εδώ υπάρχουν δύο ενδεχόμενα. Καθώς θα ανεβάζουμε το μπαλόνι, αυτό θα αναγκάζεται να διαστέλλεται επειδή η εξωτερική πίεση μικραίνει, έτσι ώστε να φτάσει η πίεση μέσα να γίνει ίση με την έξω. Αυτή η διαδικασία έχει ως αποτέλεσμα το μπαλόνι να ψύχεται. Τα δύο ενδεχόμενα λοιπόν είναι ή το μπαλόνι θα έχει μεγαλύτερη θερμοκρασία από τον αέρα που το περιβάλλει ή θα έχει μικρότερη. Αυτό πάλι συνεπάγεται δύο πράγματα. Επειδή η πίεση του αερίου που έχουμε θεωρήσει, είναι ίδια με του περιβάλλοντος (θεωρούμε ότι η τάση της μεμβράνης του μπαλονιού είναι μηδενική) και επειδή η καταστατική εξίσωση για ένα ιδανικό αέριο μας λέει ότι η πίεση είναι ίση με το γινόμενο της πυκνότητας επί την θερμοκρασία ($$\reverse\opaque P \propto \rho T$$), συμπεραίνουμε ότι το γινόμενο της πυκνότητας επί την θερμοκρασία για το αέριο μέσα στο μπαλόνι θα είναι ίσο με το αντίστοιχο γινόμενο για το αέριο έξω από το μπαλόνι. Αυτό αυτομάτως μας λέει ότι αν η θερμοκρασία του αερίου μέσα στο μπαλόνι είναι μεγαλύτερη από του περιβάλλοντος, τότε η πυκνότητα θα πρέπει να είναι μικρότερη ενώ αν η θερμοκρασία μέσα στο μπαλόνι είναι μικρότερη, τότε η πυκνότητα θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη. Στην πρώτη περίπτωση το μπαλόνι θα συνεχίσει να ανεβαίνει από μόνο του αφού θα είναι ελαφρύτερο από τον περιβάλλοντα αέρα, ενώ στην δεύτερη περίπτωση το μπαλόνι ως πιο βαρύ θα έχει την τάση να πέσει και να επιστρέψει στην αρχική του θέση. Η δεύτερη κατάσταση χαρακτηρίζεται ως ευσταθής, ενώ η πρώτη ως ασταθής. Φυσικά υπάρχει και η περίπτωση η θερμοκρασία μέσα στο μπαλόνι να αλλάξει ακριβώς όσο θα αλλάξει και έξω, οπότε και το μπαλόνι δεν νιώθει την ανάγκη να πάει πουθενά και λέμε ότι έχουμε αδιάφορη ισορροπία.
Αυτά είναι τα ενδεχόμενα στην Τροπόσφαιρα όπου έχουμε αρνητική θερμοβαθμίδα. Αν κάνουμε το ίδιο πείραμα στη Στρατόσφαιρα όπου έχουμε θετική θερμοβαθμίδα το ενδεχόμενό μας είναι ένα και μοναδικό, αφού η θερμοκρασία του αερίου στο μπαλόνι μπορεί μόνο να ελαττώνεται ενώ του περιβάλλοντος μόνο να αυξάνετε, το οποίο είναι η επιστροφή του μπαλονιού στην αρχική του θέση. Δηλαδή όταν έχουμε θετική θερμοβαθμίδα ή αλλιώς Αναστροφή, τότε οι αέριες μάζες στην περιοχή που επικρατούν αυτές οι συνθήκες είναι σε κατάσταση ευσταθούς ισορροπίας και δεν κάνουν κατακόρυφες κινήσεις. Το αποτέλεσμα αυτό είναι πολύ σημαντικό.
Το ότι το στρώμα της Στρατόσφαιρας είναι σε θερμοκρασιακή αναστροφή σημαίνει ότι είναι ευσταθές και εμποδίζει τις κατακόρυφες κινήσεις. Δεν επιτρέπει δηλαδή για παράδειγμα την ανάμιξη του υλικού της Στρατόσφαιρας με το υλικό της Τροπόσφαιρας. Αυτό είναι πολύ σημαντικό και για τη ζωή στη Γη, αφού αυτή η σταθερότητα είναι που διατηρεί το Όζον στην περιοχή που πρέπει για να απορροφά την υπεριώδη ακτινοβολία και να μας προστατεύει.
Το φαινόμενο της αναστροφής εκτός από την Στρατόσφαιρα, εμφανίζεται μερικές φορές και στην Τροπόσφαιρα. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των μεγαλουπόλεων όπου η εμφάνιση της αναστροφής συνοδεύεται με έντονο νέφος το οποίο παγιδεύεται και δεν μπορεί να διαφύγει.

Από όσα είπαμε μέχρι τώρα φαίνεται ότι η Τροπόσφαιρα και η Στρατόσφαιρα, εκτός από τη σύσταση, διαφοροποιούνται ως προς την δυναμική τους συμπεριφορά. Δηλαδή στην Τροπόσφαιρα, ανάλογα με τις συνθήκες, επιτρέπονται οι κατακόρυφες κινήσεις των αερίων μαζών και αυτή η κίνηση είναι που διαμορφώνει τον καιρό, δηλαδή δημιουργεί νέφωση και γενικά τα δυναμικά φαινόμενα που παρατηρούμε (κυρίαρχο ρόλο παίζει και η παρουσία υδρατμών σ’ αυτή την περιοχή). Αντιθέτως η Στρατόσφαιρα είναι δυναμικά ευσταθής και δεν επιτρέπει κατακόρυφες κινήσεις, ενώ χαρακτηρίζεται από έντονους οριζόντιους ανέμους. Αυτό που αξίζει να επισημανθεί είναι ότι η Στρατόσφαιρα, σε αντίθεση με την Τροπόσφαιρα, χαρακτηρίζεται από την απουσία υδρατμών και γενικά θερμοκηπικών αερίων όπως το CO2, γεγονός που παίζει σημαντικό ρόλο στην ιδιότητά της να είναι σε θερμοκρασιακή αναστροφή.

Αυτά λοιπόν είναι τα σχετικά με την δυναμική της Ατμόσφαιρας. Εκτός από την δυναμική όμως, έχουμε και την θερμοδυναμική. Στην θερμοδυναμική, κυρίαρχο ρόλο παίζουν και οι υδρατμοί, οι οποίοι με τις αλλαγές φάσης απορροφούν και αποδίδουν μεγάλα ποσά θερμότητας στην ατμόσφαιρα. Ας δούμε όμως τις διάφορες μεταβολές.
Όπως είπαμε και παραπάνω, όταν ο αέρας κινείτε κατακόρυφα μέσα στην ατμόσφαιρα συμπιέζεται και εκτονώνεται και αντίστοιχα θερμαίνεται και ψύχεται. Σε μία τέτοια μεταβολή η θερμοδυναμική μας λέει ότι θα έχουμε για την ενέργεια $$\reverse\opaque dQ=dU+PdV$$ όπου dQ είναι η ανταλλαγή θερμότητας της αέριας μάζας με το περιβάλλον, dU η εσωτερική ενέργεια της αέριας μάζας που σχετίζετε με την θερμοκρασία της και PdV είναι το έργο που καταναλώνει η απορροφά η αέρια μάζα για να αλλάξει τον όγκο της. Γενικά στην ξηρή Ατμόσφαιρα (απουσία υδρατμών δηλαδή), δεν υπάρχει ανταλλαγή θερμότητας με το περιβάλλον και ο παράγοντας dQ είναι μηδέν, δηλαδή οι αλλαγές είναι αδιαβατικές. Από αυτό φαίνεται ότι μία ανερχόμενη αέρια μάζα καταναλώνει έργο για να αυξήσει τον όγκο της (PdV > 0) και γι’ αυτό το λόγο ελαττώνει την εσωτερική της ενέργεια και ψύχεται (dU < 0). Αυτή η κατάσταση διαφοροποιείται λίγο όταν έχουμε και υδρατμούς. Σ’ αυτή την περίπτωση, η αέρια μάζα μπορεί να μην ανταλλάσει θερμότητα με το περιβάλλον, υπάρχει όμως ανταλλαγή θερμότητας ανάμεσα στις φάσεις των υδρατμών. Δηλαδή, οι υδρατμοί με την υγροποίησή (ή την εξάτμιση) τους, προσφέρουν (ή απορροφούν) λανθάνουσα θερμότητα στο αέριο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η μεταβολή στην εσωτερική ενέργεια του αερίου να είναι μικρότερη για το ίδιο προσφερόμενο έργο κατά την εκτόνωση. Άρα η υγρή θερμοβαθμίδα είναι μικρότερη, δηλαδή η θερμοκρασία μικραίνει πιο αργά με το ύψος. Αυτό παίζει μεγάλο ρόλο στην ευστάθεια των αερίων μαζών. Για να πούμε ένα χονδρικό παράδειγμα, αν μια υγρή αέρια μάζα αρχίσει να ανεβαίνει μέσα σε μία ξηρή αέρια μάζα, τότε η θερμοκρασία της θα είναι μεγαλύτερη από τον περιβάλλοντα αέρα (αφού είπαμε ότι θα μικραίνει πιο αργά με το ύψος) και άρα θα συνεχίσει να ανεβαίνει όπως περιγράψαμε και παραπάνω, αφού θα έχει μικρότερη πυκνότητα. Όσο αυτή η αέρια μάζα ανεβαίνει, θα συνεχίσουμε να έχουμε συμπύκνωση υδρατμών και αυτή είναι η διαδικασία με την οποία δημιουργούνται σύννεφα. Η διαδικασία αυτή σταματά όταν η συγκέντρωση των υδρατμών έχει ελαττωθεί τόσο ώστε να μην μπορούν να παίξουν ρόλο στην διαδικασία. Φυσικά οι λεπτομέρειες αυτών των πραγμάτων εξαρτώνται από την σχετική σύσταση των αερίων μαζών και από την ποσότητα των υδρατμών και τα θερμά και τα ψυχρά μέτωπα, αλλά χονδρικά η λογική είναι αυτή.

Η ίδια διαδικασία ψύξης και υγροποίησης μπορεί να γίνει με ακόμα έναν τρόπο. Αν μέσα στην ατμόσφαιρα μια αέρια μάζα κινηθεί από μια θερμή περιοχή, σε μια ψυχρότερη, αλλά σε σταθερή πίεση (σχεδόν σταθερό ύψος δηλαδή), τότε μπορούμε να έχουμε και πάλι υγροποίηση και σχηματισμό νεφών.

Το φαινόμενο του σχηματισμού νεφών, σύμφωνα και με τα παραπάνω σχετικά με την δυναμική της Ατμόσφαιρας, έχει τελικά ένα απόλυτο όριο ύψους. Αυτό φυσικά δεν είναι άλλο από την αρχή της Τροπόσφαιρας. Αυτό είναι λογικό αφού σε εκείνο το όριο απαγορεύονται οι κατακόρυφες κινήσεις και επιτρέπονται μόνο οι οριζόντιες. Ουσιαστικά η αρχή της Στρατόσφαιρας είναι και το τελικό όριο της εμφάνισης καιρικών φαινομένων. Το τελευταίο ίσως που θα πρέπει να αναφέρουμε για την δημιουργία των νεφών είναι ότι για την συμπύκνωση των υδρατμών σημαντικό ρόλο παίζουν και τα κέντρα συμπύκνωσης. Δηλαδή προκειμένου να αρχίσουν να δημιουργούνται σταγόνες πρέπει να υπάρχει αρχικά κάποιο σωματίδιο που να λειτουργήσει ως κέντρο γύρω από το οποίο θα συμπυκνωθούν οι υδρατμοί. Τα κέντρα συμπύκνωσης πρακτικά είναι απαραίτητα, γιατί προκειμένου να αρχίσει η συμπύκνωση αυθόρμητα (χωρίς κανένα κέντρο) η σχετική υγρασία που απαιτείται είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που συναντάμε στην ατμόσφαιρα.

Με αυτά ολοκληρώνονται τα βασικά για την Γήινη ατμόσφαιρα.

=== «Αεροπορική Κυκλοφορία» ===

Αρχικά πρέπει να αναφέρουμε μερικά βασικά στοιχεία σχετικά με τις πτήσεις των επιβατικών αεροσκαφών. Δύο στοιχεία παίζουν τον καθοριστικό ρόλο για την επιλογή των χαρακτηριστικών της πτήσεις ενός αεροσκάφους. Το ένα είναι η οικονομία και το άλλο είναι η ασφάλεια και η άνεση της πτήσης. Για το λόγο αυτό έχει επιλεγεί οι πτήσεις να πραγματοποιούνται σε μεγάλο υψόμετρο, από τα ανώτερα όρια της Τροπόσφαιρας μέχρι το κατώτερο μέρος της Στρατόσφαιρας. Η πτήση σ’ αυτή την περιοχή είναι οικονομική γιατί η ατμόσφαιρα έχει μικρότερη πυκνότητα εκεί και άρα οι αντίσταση στην κίνηση του αεροπλάνου είναι μικρότερη, πράγμα που σημαίνει οικονομία στα καύσιμα. Από την άλλη αυτή η περιοχή είναι πάνω από τον «καιρό», δηλαδή όπως είπαμε και παραπάνω οι κατακόρυφες κινήσεις των αερίων μαζών είναι από ελάχιστες μέχρι μηδενικές, με αποτέλεσμα το ταξίδι να είναι πιο άνετο χωρίς αναταράξεις και πιο ασφαλές. Πρακτικά τα αεροπλάνα περνάνε το μεγαλύτερο διάστημα της πτήσης τους στην ανώτερη τροπόσφαιρα, περίπου 80%, ενώ περνάνε ένα σημαντικό διάστημα στην κατώτερη στρατόσφαιρα, περίπου 20%. Η διαδικασία προσγείωσης και απογείωσης στις μεγάλες πτήσεις είναι ένα μικρό μέρος αυτού του 80% (εδώ πρέπει να αναφέρουμε ότι υπάρχουν και περιπτώσεις όπου αφιερώνετε περισσότερος στρατοσφαιρικός χρόνος πτήσης, όπως για παράδειγμα στις χειμερινές πτήσεις πάνω από τον Βόρειο Ατλαντικό όπου φτάνει το 65%). Σήμερα, το μεγαλύτερο μέρος της αεροπορικής κυκλοφορίας, πραγματοποιείται στον αεροδιάδρομο του Βορείου Ημισφαιρίου από τις 30 ως τις 60 μοίρες Βόρεια και σε ύψος περίπου 9 ως 13 χιλιόμετρα. Σε αυτή την περιοχή εστιάζεται και το ενδιαφέρων σχετικά με τις εκπομπές των επιβατικών αεροσκαφών (Κ. Βαρώτσος, Ατμόσφαιρα και Αεροπορική Κυκλοφορία, (2001) Συμμετρία).

* «Δημιουργία των Contrails.»

Παραπάνω αναφερθήκαμε στα Contrails που δημιουργούν τα αεροπλάνα. Ας δούμε λοιπόν τι ακριβώς είναι αυτά. Το αποτέλεσμα της καύσης σε έναν κινητήρα αεροπλάνου είναι η παραγωγή υδρατμών και CO2, τα οποία απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα. Η διαδικασία της καύσης έχει και άλλα παράγωγα, όπως οξείδια του Αζώτου και του Θείου, καθώς και αιθάλη, αλλά αυτά είναι ένα μικρό ποσοστό των καυσαερίων (το κύριο μέρος είναι H2O και CO2). Τα καυσαέρια λοιπόν, είναι αρκετά θερμά και περιέχουν μεγάλη ποσότητα υδρατμών, που όμως σ’ αυτές τις υψηλές θερμοκρασίες δεν μπορούν να υγροποιηθούν αφού δεν είναι κορεσμένοι. Όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος αέρα είναι αρκετά χαμηλή, καθώς τα καυσαέρια ψύχονται (με την εκτόνωση και την ανάμιξη με τον περιβάλλοντα αέρα), φτάνουν στο σημείο οι υδρατμοί να είναι κορεσμένοι και αρχίζουν να υγροποιούνται. Ενισχυτικά στο φαινόμενο λειτουργεί και η σχετική υγρασία του περιβάλλοντος αέρα. Οι σταγόνες που δημιουργούνται μεγαλώνουν και αν η θερμοκρασία είναι αρκετά χαμηλή, κάποιες από αυτές παγώνουν και δημιουργούν παγοκρυστάλλους. Όπως αναφέραμε και παραπάνω, για να ξεκινήσει η διαδικασία της συμπύκνωσης των υδρατμών, χρειάζονται κάποια κέντρα συμπύκνωσης. Τον ρόλο αυτό τον παίζουν τα σωματίδια που παράγονται από την καύση, όπως η αιθάλη. Ο τρόπος με τον οποίο συμμετέχουν οι παράγοντες της υγρασίας και της θερμοκρασίας της Ατμόσφαιρας, φαίνονται στο παρακάτω σχήμα

Στο σχήμα (U. Schumann, C.R. Physique 6 (2005)), η συνεχής τεθλασμένη γραμμή δείχνει την μεταβολή της θερμοκρασίας της Ατμόσφαιρας με το ύψος. Όπως φαίνεται, η θερμοκρασία μειώνεται μέχρι περίπου τους -60 βαθμούς C στο ύψος των 11 περίπου χιλιομέτρων και μετά παραμένει σταθερή. Η περιοχή όπου σταματά να πέφτει η θερμοκρασία οριοθετεί και το τέλος της Τροπόσφαιρας. Για μερικά χιλιόμετρα η θερμοκρασία μένει σταθερή και μετά αυξάνεται (Στρατόσφαιρα). Στο σχήμα ακόμα φαίνονται κάποιες διακεκομμένες διαγώνιες γραμμές οι οποίες αναπαριστούν τις γραμμές σταθερής σχετικής υγρασίας (RH) του περιβάλλοντος ατμοσφαιρικού αέρα. Αυτές οι γραμμές χωρίζουν το διάγραμμα σε δύο περιοχές, την περιοχή όπου οι συνθήκες είναι κατάλληλες (αριστερά) και την περιοχή όπου οι συνθήκες δεν είναι κατάλληλες (δεξιά) για τον σχηματισμό contrails. Βλέπουμε λοιπόν ότι αν ακολουθήσουμε την συνεχή τεθλασμένη γραμμή, καθώς ανεβαίνουμε σε ύψος και μειώνεται η θερμοκρασία, υπάρχει μια περιοχή ανάμεσα σε 9 και 15 χιλιόμετρα περίπου, όπου μπορούμε να έχουμε τον σχηματισμό contrails. Αυτό που αξίζει να επισημάνουμε είναι ότι εκτός από τον σχηματισμό παγοκρυστάλλων και την συμπύκνωση υδρατμών εξαιτίας των καυσαερίων, τα καυσαέρια εμπλουτίζουν τον περιβάλλοντα αέρα και με κέντρα συμπύκνωσης, αυξάνοντας δραματικά την συγκέντρωση αυτών των κέντρων στο υψόμετρο και την περιοχή της πτήσης.

Σ’ αυτό το σημείο αξίζει να αναφέρουμε και κάτι ακόμα. Τα καυσαέρια και τα σωματίδια (κονιορτός, σκόνη) που απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα, έχουν κάποιους χαρακτηριστικούς χρόνους παραμονής στο κάθε ύψος. Ενδεικτικά, οι χαρακτηριστικοί αυτοί χρόνοι, ως συνάρτηση του ύψους, δίνονται στο παρακάτω σχήμα


όπου απεικονίζονται, ανάλογα με το ύψος και την περιοχή της ατμόσφαιρας, οι χαρακτηριστικοί χρόνοι σε ημέρες. Όπως φαίνεται, στην περιοχή που μας ενδιαφέρει, οι χρόνοι αυτοί είναι περίπου από μερικές δεκάδες ημέρες μέχρι μερικές εκατοντάδες ημέρες. Εκπομπές σε υψηλότερα στρώματα της Στρατόσφαιρας έχουν την δυνατότητα να παραμείνουν μέχρι και μερικά χρόνια.

* «Διάρκεια ζωής των Contrails.»

Η διάρκεια ζωής των contrails, όπως και ο σχηματισμός τους, εξαρτώνται από τις συνθήκες του περιβάλλοντος αέρα. Αν ο περιβάλλοντας αέρας είναι αρκετά ξηρός, τότε η διάρκεια ζωής των contrails είναι από μερικά δευτερόλεπτα, ως μερικά λεπτά. Αν η σχετική υγρασία του αέρα είναι αρκετά υψηλή, τότε παρατηρούνται τα «επίμονα contrails». Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, τα contrails μπορούν να παραμείνουν για όσο διαρκούν οι συγκεκριμένες συνθήκες και επιπλέων παρατηρείτε η αύξηση των διαστάσεών τους μέχρι και τον σχηματισμό μεγάλης κλίμακας νεφών τύπου θυσάνων. Για τη μελέτη αυτών των φαινομένων έχουν πραγματοποιηθεί διάφορα πειράματα σε συνδυασμό με δορυφορικές παρατηρήσεις.



Ένα χαρακτηριστικό τέτοιο πείραμα είναι και το SUCCESS (SUbsonic aircraft: Contrail & Cloud Effects Special Study) της NASA. Κατά τη διάρκεια αυτού του πειράματος δημιουργήθηκαν contrails που διάρκεσαν μέχρι και 6 ώρες, ενώ σύμφωνα με άλλες μετρήσεις έχει παρατηρηθεί ότι τα επιβατικά αεροπλάνα περνάνε το 15% του χρόνου πτήσης τους, σε περιοχές που ευνοούν την δημιουργία επίμονων contrails και την ενεργοποίηση νεφών τύπου θυσάνων (U. Schumann, C.R. Physique 6 (2005)).

Κλείνοντας την παρουσίαση του θέματος των Contrails, παραθέτω από το βιβλίο του Κ. Βαρώτσου, τα παρακάτω ενδιαφέροντα στατιστικά:
Τα ίχνη των τροχιών των αεροσκαφών που δημιουργούνται κατά την πτήση τους υπολογίζεται, ότι καλύπτουν το 0.1% της γήινης επιφάνειας θεωρώντας τιμές του 1992. Τα contrails τείνουν να θερμάνουν την γήινη επιφάνεια όμοια με τα λεπτά ψηλά νέφη. Η κάλυψη των contrails προβλέπεται ότι θα αυξηθεί μέχρι το 2050 στο 0.5%...
Δορυφορικές παρατηρήσεις για τα έτη 1996 και 1997 έδειξαν, ότι στις περιοχές μεγάλης εναέριας κυκλοφορίας η κάλυψη των contrails ανερχόταν στο 0.5% της Κεντρικής Ευρώπης.


=== «Ακτινοβολίες (Ηλεκτρομαγνητισμός) 101» ===

Το θέμα των ακτινοβολιών είναι μεγάλο. Γι’ αυτό το λόγο θα πούμε λίγα πράγματα σύντομα. Τι είναι η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία; Όπως ξέρουμε από τον ηλεκτρισμό, όταν έχεις κάπου κάποιο φορτίο, τότε υπάρχει στο χώρο γύρω του κάποιο ηλεκτρικό πεδίο. Το πεδίο αυτό φταίει που όταν βάλεις σ’ αυτό το χώρο ένα άλλο φορτίο, τότε θα ασκηθεί πάνω του μία δύναμη. Αντίστοιχα, όταν κάπου έχεις ένα μαγνήτη ή ένα ηλεκτρικό ρεύμα, τότε στο χώρο γύρω του θα υπάρχει κάποιο μαγνητικό πεδίο το οποίο αντίστοιχα θα ασκεί κάποια δύναμη σε όποιο άλλο μαγνήτη ή ρεύμα εισάγουμε σ’ αυτή την περιοχή. Αυτά είναι λίγο πολύ γνωστά από το σχολείο και αφορούν καταστάσεις όπου δεν έχουμε χρονικές μεταβολές (ηλεκτροστατική - μαγνητοστατική). Αν βάλουμε στο πρόβλημά μας και χρονικές μεταβολές, τότε τα πράγματα αλλάζουν. Τότε αρχίζουμε να έχουμε και φαινόμενα που αφορούν αυτό που λέμε ηλεκτρομαγνητικά κύματα. Τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα είναι ουσιαστικά ηλεκτρομαγνητικά πεδία που μεταβάλλονται χρονικά με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Μία ακόμα ιδιότητα που χαρακτηρίζει τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα είναι ότι αυτά διαδίδονται, δηλαδή προχωράνε και συγκεκριμένα προχωράνε με την ταχύτητα του φωτός. Τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα είναι λοιπόν χρονικές και χωρικές μεταβολές του ηλεκτρικού και του μαγνητικού πεδίου που διαδίδονται με την ταχύτητα του φωτός. Η εξίσωση που περιγράφει την κίνηση του ηλεκτρομαγνητικού κύματος είναι αυτό που λέμε, μία κυματική εξίσωση η οποία στο κενό έχει την μορφή $$\reverse\opaque \nabla^2\vec{E}=\mu_0\epsilon_0\frac{\partial^2\vec{E}}{\partial t^2},\;\nabla^2\vec{B}=\mu_0\epsilon_0\frac{\partial^2\vec{B}}{\partial t^2}$$. Εδώ βλέπουμε δύο διανυσματικές κυματικές εξισώσεις. Μία για το μαγνητικό και μία για το ηλεκτρικό πεδίο. Αυτό συμβαίνει γιατί τα δύο πεδία είναι αλληλένδετα μέσα σε ένα ηλεκτρομαγνητικό κύμα. Ηλεκτρομαγνητικό κύμα με ηλεκτρικό πεδίο μόνο για παράδειγμα, δεν μπορεί να υπάρξει. Ακόμα στις δύο εξισώσεις βλέπουμε τις παραμέτρους $$\reverse\opaque \mu_0,\,\epsilon_0$$. Οι παράμετροι αυτές είναι η μαγνητική και η ηλεκτρική διαπερατότητα του κενού, που εκφράζουν ουσιαστικά τις ηλεκτρομαγνητικές του ιδιότητες. Το γινόμενό τους είναι το αντίστροφο της ταχύτητας του φωτός στο τετράγωνο ή αλλιώς, $$\reverse\opaque c=\frac{1}{\sqrt{\mu_0\epsilon_0}}$$. Αυτό που βλέπουμε λοιπόν είναι ότι η ταχύτητα με την οποία διαδίδεται η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, εξαρτάται από τις ηλεκτρομαγνητικές ιδιότητες του μέσου.

Τι είναι όμως ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία; Ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία είναι όλα τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα από τις ραδιοφωνικές συχνότητες, την θερμική ακτινοβολία, το ορατό φως και μέχρι την ακτινοβολία γ που εκπέμπουν οι ατομικοί πυρήνες. Ενδεικτικά παραθέτω τον παρακάτω πίνακα:

Στον πίνακα φαίνονται οι συχνότητες και τα μήκη κύματος της κάθε περιοχής ακτινοβολίας.

Όπως είπαμε και παραπάνω, η ταχύτητα διάδοσης ενός ηλεκτρομαγνητικού κύματος μέσα σε ένα μέσο εξαρτάτε από τις ηλεκτρικές και μαγνητικές ιδιότητες του μέσου, όπως αυτές αποδίδονται με την βοήθεια της ηλεκτρικής και της μαγνητικής διαπερατότητας που αυτό έχει. Έτσι, αν για παράδειγμα το μέσο που μας ενδιαφέρει δεν είναι το κενό αλλά κάποιο μέσο που έχει ηλεκτρική διαπερατότητα ε και μαγνητική διαπερατότητα μ (διαφορετικά από $$\reverse\opaque \mu_0,\,\epsilon_0$$), τότε η ταχύτητα διάδοσης θα είναι $$\reverse\opaque u=\frac{1}{\sqrt{\mu\epsilon}}=\frac{c}{n}$$ όπου n είναι ο δείκτης διάθλασης και είναι $$\reverse\opaque n=\sqrt{\frac{\mu\epsilon}{\mu_0\epsilon_0}}$$. Η ταχύτητα διάδοσης δεν είναι η μόνη ιδιότητα της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας που καθορίζουν οι ηλεκτρομαγνητικές ιδιότητες του μέσου. Εδώ πρέπει να αναφέρουμε ότι υπάρχει ακόμα μια ιδιότητα που μπορεί να έχει ένα μέσο, εκτός από τις επιδεκτικότητες, και αυτή είναι η αγωγιμότητα. Τα υλικά γενικά μπορούμε να τα χωρίσουμε σε δύο κατηγορίες, τα διηλεκτρικά και τους αγωγούς. Τα διηλεκτρικά υλικά είναι αυτά που έχουν πολύ μικρή αγωγιμότητα και παραδείγματα τέτοιων υλικών είναι το οξείδιο του Αλουμινίου (βασικό συστατικό του βωξίτη), οι κρύσταλλοι χαλαζία (πυρίτιο), το οξείδιο του Βαρίου, το νερό, ο αέρας κ.α. Αντίστοιχα, αγωγοί είναι τα υλικά που έχουν μεγάλη αγωγιμότητα όπως για παράδειγμα, ο χαλκός, ο άργυρος, το αλουμίνιο κλπ. Γενικά τα μέταλλα έχουν καλή αγωγιμότητα.

Ας δούμε λοιπόν τι συμβαίνει με την διάδοση ενός ηλεκτρομαγνητικού κύματος ανάλογα με τις συνθήκες που έχουμε και το μέσο.

Αν το μέσο διάδοσης είναι μονωτής ή αλλιώς διηλεκτρικό, τότε ουσιαστικά αυτό που αλλάζει είναι η ταχύτητα διάδοσης αν το υλικό έχει μη τετριμμένο δείκτη διάθλασης. Επίσης πολύ συχνά, ο δείκτης διάθλασης εξαρτάται από τη συχνότητα της ακτινοβολίας που διαδίδεται στο μέσο. Τότε εμφανίζεται αυτό που λέμε διασπορά, δηλαδή διαφορετικής συχνότητας κύματα διαδίδονται με διαφορετικές ταχύτητας. Έτσι ένα παλμός ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας που μπορεί να έχει κάποιο πλάτος, εμφανίζεται να απλώνει καθώς προχωράει μέσα στο υλικό αφού το «αργό» κομμάτι της ακτινοβολίας του παλμού μένει πίσω ενώ το «γρήγορο» τρέχει μπροστά. Ένα ακόμα θέμα που έχει ενδιαφέρον είναι η διάδοση της ακτινοβολίας από ένα μέσο σε ένα άλλο. Έχει ενδιαφέρον δηλαδή να δούμε τι συμβαίνει όταν έχουμε ένα κύμα που διαδίδεται σε ένα μέσο με κάποιες ιδιότητες(1) και ξαφνικά συναντά ένα άλλο μέσο με διαφορετικές ιδιότητες(2). Σ’ αυτή την περίπτωση (και τα δύο υλικά είναι διηλεκτρικά) έχουμε το φαινόμενο της διάθλασης. Αυτό συμβαίνει για παράδειγμα όταν το φως πέφτει πάνω σε μία γυάλινη επιφάνεια, όπως είναι ένα πρίσμα. Καταρχήν, ένα μέρος της ακτινοβολίας που πέφτει σε μία τέτοια «ασυνέχεια», δηλαδή αλλαγή υλικού, ανακλάται σύμφωνα με τους γνωστούς νόμους της ανάκλασης που είναι ότι η γωνία πρόσπτωσης ισούται με την γωνία ανάκλασης. Ακόμα έχουμε ένα μέρος της ακτινοβολίας που περνάει μέσα στο νέο υλικό ακολουθώντας τους νόμους της διάθλασης για την γωνία πρόσπτωσης και την γωνία διάδοσης, δηλαδή τον γνωστό νόμο του Snell $$\reverse\opaque\frac{\sin{\theta_{\delta}}}{\sin{\theta_{\pi}}}=\frac{n_1}{n_2}$$. Το πόση ακτινοβολία θα ανακλαστεί και πόση θα διαδοθεί εξαρτάται από τους δείκτες διάθλασης των δύο υλικών και από την γωνία πρόσπτωσης και γενικά δίνετε από τον συντελεστή ανάκλασης και διέλευσης.


Αν το μέσο διάδοσης είναι αγωγός, τότε τα πράγματα αλλάζουν. Καταρχήν αλλάζει η εξίσωση που διέπει το κύμα, επειδή μέσα στον αγωγό υπάρχει η δυνατότητα να δημιουργούνται ρεύματα. Έτσι υπάρχει ακόμα ένας όρος στην κυματική εξίσωση που είναι ανάλογος της αγωγιμότητας του μέσου διάδοσης, πχ. $$\reverse\opaque \mu\sigma\frac{\partial E}{\partial t}$$. Η παρουσία αυτού του όρου έχει ως αποτέλεσμα να αλλάζει η μορφή της λύσης με έναν ενδιαφέροντα τρόπο. Καταρχήν η λύση εξακολουθεί να είναι κυματική, αλλά η διαφορά είναι ότι το πλάτος του κύματος ελαττώνεται εκθετικά με το μήκος στο οποίο διαδίδεται το κύμα μέσα στον αγωγό. Αυτό ορίζει την έννοια του επιδερμικού βάθους, δηλαδή το μήκος στο οποίο το πλάτος του κύματος έχει μειωθεί κατά e, δηλαδή έχει γίνει 2.71 φορές μικρότερο. Για παράδειγμα σε μήκος 3 φορές το επιδερμικό βάθος το πλάτος έχει μειωθεί περίπου 20 φορές, αφού η ελάττωση είναι εκθετική. Η ελάττωση του πλάτους του κύματος αντιστοιχεί σε απώλεια ενέργειας για το κύμα, η οποία γίνεται θερμική ενέργεια στον αγωγό. Τα παραπάνω αφορούν την διάδοση της ακτινοβολίας μέσα σε έναν αγωγό. Στην περίπτωση που το κύμα διαδίδεται σε ένα μη αγώγιμο μέσο και χτυπάει πάνω σε έναν αγωγό, το τι θα συμβεί εξαρτάτε από την αγωγιμότητα. Έτσι για έναν ιδανικό αγωγό όπου η αγωγιμότητα είναι άπειρη, το κύμα ανακλάται πλήρως από τον αγωγό, ενώ για πεπερασμένες αγωγιμότητες (για καλούς αγωγούς) έχουμε και πάλι πολύ μεγάλες ανακλάσεις, στον βαθμό που η συχνότητα του κύματος δεν ξεπερνάει την περιοχή του υπέρυθρου. Το τελευταίο, η εξάρτηση δηλαδή από την συχνότητα της ακτινοβολίας του τι θα συμβεί, οφείλεται στο ότι η αγωγιμότητα ενός υλικού τελικά εξαρτάτε και από την συχνότητα με την οποία μεταβάλλεται το εξωτερικό πεδίο. Αυτό είναι εμφανές γιατί μπορεί να συμβαίνει, αν σκεφτεί κανείς ότι ουσιαστικά το αν θα έχεις κάποιο ρεύμα ή όχι εξαρτάται από την δυνατότητα που έχουν τα ηλεκτρόνια στον αγωγό να ανταποκριθούν στο εξωτερικό πεδίο και φυσικά τις μεταβολές του. Έτσι αν το πεδίο μεταβάλλεται πολύ γρήγορα, τα ηλεκτρόνια δεν προλαβαίνουν να αντιδράσουν και έτσι το υλικό δεν συμπεριφέρεται ως αγωγός.
Την παραπάνω διαδικασία στους αγωγούς την οδηγεί αυτό που λέμε σταθερά απόσβεσης και είναι ένα μέτρο του πόσο γρήγορα η ταχύτητα των ηλεκτρονίων φτάνει στην οριακή τιμή της μέσα στον αγωγό και εξαρτάται ουσιαστικά από το πόσο συχνά συναντά εμπόδια το ηλεκτρόνιο στην τροχιά του.

Μία ενδιαφέρουσα περίπτωση αγωγού είναι το πλάσμα. Στην κατάσταση του πλάσματος έχουμε ένα ηλεκτρικά ουδέτερο ρευστό που αποτελείται από θετικά φορτισμένα ιόντα και ηλεκτρόνια. Η διαφορά από τους αγωγούς, όπως είναι για παράδειγμα τα μέταλλα, είναι ότι στο πλάσμα τα φορτία είναι ελεύθερα να κινηθούν και οι μόνες δυνάμεις που υπάρχουν είναι από τα εξωτερικά πεδία και από τα πεδία που δημιουργούν οι διαχωρισμοί φορτίων. Γι’ αυτό το λόγο στην περίπτωση του πλάσματος δεν υπάρχει σταθερά απόσβεσης και ο παράγοντας που καθορίζει τα χαρακτηριστικά της διάδοσης ενός ηλεκτρομαγνητικού κύματος είναι η συχνότητα του πλάσματος. Η συχνότητα του πλάσματος είναι ας πούμε ο φυσικός τρόπος με τον οποίο ταλαντώνονται τα φορτία μέσα στο πλάσμα αν κάποιος τα διαταράξει και δημιουργήσει έτσι έναν διαχωρισμό φορτίου. Έτσι σε ένα πλάσμα αν πέσει ακτινοβολία με συχνότητα μικρότερη από την συχνότητα πλάσματος, τότε το πλάσμα συμπεριφέρεται ακριβώς σαν αγωγός, ενώ αν πέσει ακτινοβολία με συχνότητα μεγαλύτερη τότε συμπεριφέρεται σαν διηλεκτρικό με δείκτη διάθλασης. Για την ιονόσφαιρα, η συχνότητα πλάσματος είναι στην περιοχή των 1-10 MHz.

Μία τελευταία κατηγορία «υλικού» το οποίο μας ενδιαφέρει είναι το νέφος από σκεδαστές, δηλαδή μια συλλογή από στοιχεία που μπορούν να αλληλεπιδράσουν με την ακτινοβολία και να την σκεδάσουν. Ένα τέτοιο υλικό είναι για παράδειγμα ο ατμοσφαιρικός αέρας ή ένα σύννεφο σκόνης. Το θέμα είναι πολύ μεγάλο και γι’ αυτό θα ασχοληθούμε μόνο με 4 ενδιαφέρουσες περιπτώσεις.

Η πρώτη περίπτωση είναι η περίπτωση που το υλικό που μας ενδιαφέρει έχει κάποια χαρακτηριστική συχνότητα στην οποία ταλαντώνονται τα ηλεκτρόνιά του (για παράδειγμα η συχνότητα ταλάντωσης των ηλεκτρονίων σε ένα άτομο) και η ακτινοβολία που πέφτει είναι κοντά σε αυτή τη συχνότητα. Τότε αυτό που συμβαίνει είναι ότι το υλικό απορροφά έντονα την ακτινοβολία που δέχεται και λέμε ότι έχουμε συντονισμό. Η περίπτωση αυτή έχει πολύ ενδιαφέρον και έχει μεγάλη εφαρμογή στο ενεργειακό ισοζύγιο της ατμόσφαιρας.

Η δεύτερη περίπτωση είναι η συχνότητα να μην είναι κοντά σε κάποια συχνότητα συντονισμού. Τότε γενικά η σκέδαση θα χαρακτηρίζεται από το λόγο $$\reverse\opaque \frac{\omega^4}{(\omega^2-\omega_0^2)^2}$$ όπου $$\reverse\opaque \omega_0$$ είναι η χαρακτηριστική συχνότητα ταλάντωσης των ηλεκτρονίων στους σκεδαστές. Εδώ αν η συχνότητα της ακτινοβολίας είναι πολύ μεγαλύτερη από τη χαρακτηριστική συχνότητα, τότε δεν παίζουν ρόλο οι ιδιότητες του μέσου και η ακτινοβολία σκεδάζεται ανεξάρτητα της συχνότητας. Αν όμως η συχνότητα της ακτινοβολίας είναι μικρότερη από την χαρακτηριστική συχνότητα, τότε η σκέδαση εξαρτάτε από το $$\reverse\opaque \left(\frac{\omega}{\omega_0}\right)^4$$ και οι ακτινοβολίες με μεγαλύτερη συχνότητα και άρα μικρότερο μήκος κύματος σκεδάζονται πιο έντονα. Αυτή η περίπτωση είναι η σκέδαση Rayleigh και είναι ουσιαστικά ο λόγος που ο ουρανός είναι μπλε.

Η τρίτη περίπτωση στην οποία θα αναφερθώ είναι η περίπτωση όπου οι σκεδαστές είναι μικρά αγώγιμα στοιχεία, για παράδειγμα μικρές αγώγιμες σφαίρες. Και συγκεκριμένα με ενδιαφέρει η περίπτωση όπου η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία έχει μήκος κύματος μεγαλύτερο από τις διαστάσεις αυτών των σφαιρών. Σ’ αυτή την περίπτωση η σκέδαση εξαρτάτε από τον λόγο $$\reverse\opaque \left(\frac{\alpha}{\lambda}\right)^4$$ όπου α είναι η ακτίνα της κάθε σφαίρας και λ το μήκος κύματος της ακτινοβολίας. Όπως φαίνεται, για ακτινοβολίες με μήκος κύματος πολύ μεγαλύτερο από τις τυπικές διαστάσεις των σφαιρών, η απόκριση στην ακτινοβολία εξαρτάτε από την 4η δύναμη, έτσι για παράδειγμα στην περιοχή 1-10Mhz με μήκος κύματος της τάξης των 10-100 m και διαστάσεις των σφαιρών στα εκατοστά του μέτρου και μικρότερες, η απόκριση γίνεται της τάξης του $$\reverse\opaque 10^{-12}-10^{-16}$$ και μικρότερη.

Τέλος, αν οι διαστάσεις των σκεδαστών είναι ίσες ή λίγο μεγαλύτερες από το μήκος κύματος της ακτινοβολίας, τότε η σκέδαση είναι λιγότερο ευαίσθητη στο μήκος κύματος της ακτινοβολίας και τα μήκη κύματος σκεδάζονται με την ίδια ένταση. Σ’ αυτή την περίπτωση λέμε ότι έχουμε σκέδαση Mie. Η σκέδαση Mie είναι ο λόγος που τα σύννεφα είναι άσπρα και το νέφος είναι γκρίζο. Γενικά πολλά από τα ατμοσφαιρικά φαινόμενα σκέδασης είναι ή τύπου Mie ή τύπου Rayleigh. Ένα πολύ όμορφο site που περιγράφει τέτοια ατμοσφαιρικά φαινόμενα σχετικά με το φως είναι το Atmospheric Optics, το οποίο έχει απίστευτες φωτογραφίες και αξίζει να το ξεσκονίσει κανείς.

Με αυτά ολοκληρώνεται η ανάλυσή μας για την διάδοση των ακτινοβολιών στα διάφορα υλικά.


=== «Επιστροφή στα Chemtrails» ===

Ας επιστρέψουμε λοιπόν στα Chemtrails και να δούμε ποιο είναι τελικά το συμπέρασμα.

Καταρχήν σχετικά με την γενική θέση ότι τα Chemtrails διαφέρουν στην εμφάνιση από τα κλασικά Contrails. Δεν υπάρχει κανένας τρόπος με τον οποίο να διαφέρουν τα επονομαζόμενα Chemtrails από τις συμπυκνώσεις υδρατμών που αποτελούν τα κλασικά contrails. Έχουν δηλαδή το χαρακτηριστικό λευκό χρώμα που έχουν και τα contrails και οφείλεται στην σκέδαση Mie του φωτός από τα σωματίδια πάγου και τα σταγονίδια νερού. Πολλά από τα φαινόμενα δε που παρουσιάζονται σε φωτογραφίες ως Chemtrails είναι κλασικά ατμοσφαιρικά φαινόμενα όπως για παράδειγμα τύποι κυμάτων στην ατμόσφαιρα ή άλλα σύννεφα (πχ. Wave Cloud, Lee Waves, Cumulonimbus Mammatus). Ακόμα και η διάρκεια παραμονής των trails δεν αποτελεί κριτήριο όπως είδαμε και παραπάνω, αφού τα contrails των αεροπλάνων μπορούν να παραμείνουν από μικρά μέχρι πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα, ανάλογα με τις συνθήκες υγρασίας που επικρατούν στο ύψος πτήσης των αεροπλάνων. Κάτι ακόμα που πρέπει να επισημάνουμε είναι ότι όπως αναφέρεται και παραπάνω, ο χρόνος παραμονής των σωματιδίων που εκπέμπονται στο ύψος πτήσης των αεροσκαφών είναι της τάξης των 100 ημερών. Επιπλέον οι έντονοι οριζόντιοι άνεμοι σε αυτό το ύψος προκαλούν διασπορά αυτών των σωματιδίων σε τεράστια έκταση. Άρα αποκλείεται η δυνατότητα τοπικού ψεκασμού από τέτοιο ύψος. Ακόμα οι αναφορές που συνδέουν την άμεση εμφάνιση προβλημάτων υγείας με την εμφάνιση των Chemtrails, σύμφωνα με τα παραπάνω είναι μάλλον αβάσιμες. Δηλαδή με άλλα λόγια δεν μπορεί να υπάρχει τόσο άμεση σύνδεση με δεδομένο ότι θα χρειαζόντουσαν αρκετές δεκάδες ημέρες μέχρι να φτάσουν στο έδαφος οι χημικές ουσίες που απελευθερώνονται και θα έφταναν με τεράστια διασπορά.

Εδώ πρέπει να πούμε ότι η αρχική θεωρία του Καναδού William Thomas αναφερόταν σε πολύ χαμηλού ύψους ψεκασμούς, της τάξης των 2 χιλιομέτρων. Γι’ αυτό το λόγο αυτός υποτίθεται ότι είχε μαζέψει και δείγματα από το υλικό που ψέκαζαν. Φυσικά κάτι τέτοιο δεν παρατηρείται. Η θεωρία όμως εξελίχθηκε και έπιασε όλα τα είδη των trails.

Η όλη ιστορία όπως αναφέρουμε και στην αρχή, έχει συνδεθεί και με το πρόγραμμα H.A.A.R.P. Εκεί είναι και το σημείο όπου η όλη ιστορία φτάνει στα όρια της γελοιότητας. Αρχικά να πούμε ότι το πρόγραμμα αυτό είναι μια επιστημονική μελέτη της Ιονόσφαιρας με την βοήθεια ραδιοκυμάτων. Το βασικό στοιχείο του πειράματος είναι το Ionosphere Research Instrument (IRI) το οποίο και εκπέμπει τα ραδιοκύματα. Το IRI είναι ουσιαστικά μια συστοιχία από κεραίες που εκπέμπουν στην περιοχή των 3-10 MHz (η περιοχή της συχνότητας πλάσματος της Ιονόσφαιρας που αναφέρουμε και παραπάνω). Η συνολική εκπεμπόμενη ισχύς από όλη τη διάταξη είναι 3600 kW και ο στόχος είναι η Ιονόσφαιρα σε ύψος από 100 μέχρι 350 km. Η ένταση της ακτινοβολίας που διοχετεύεται στην Ιονόσφαιρα είναι περίπου 3 μW ανά τετραγωνικό εκατοστό, ποσό κατά πολύ μικρότερο από την διακύμανση της έντασης της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας. Όπως φαίνεται λοιπόν από την περιοχή των συχνοτήτων λειτουργίας του IRI, τα μήκη κύματος της ακτινοβολίας ξεπερνούν τα 30 μέτρα και φτάνουν μέχρι και τα 100 μέτρα. Από την άλλη, οι ουσίες που αναφέρονται από τις διάφορες θεωρίες που σχετίζουν το H.A.A.R.P. με τα Chemtrails είναι κατά κύριο λόγο διηλεκτρικά που μπορούν να θεωρηθούν στην καλύτερη των περιπτώσεων ως σκεδαστές που δίνουν σκέδαση Rayleigh με απόκριση σχεδόν μηδενική σ’ αυτές τις συχνότητες. Από την άλλη, ακόμα και αν θεωρήσουμε ότι οι σκεδαστές είναι μικρά αγώγιμα στοιχεία με διαστάσεις σκόνης όμως, η απόκριση και πάλι είναι σχεδόν μηδενική. Η μοναδική περίπτωση που θα μπορούσε να υπάρχει αλληλεπίδραση της ακτινοβολίας του H.A.A.R.P. με σκεδαστές θα ήταν αυτοί να είναι αγώγιμοι και να έχουν διαστάσεις κάποιον μέτρων. Τα υπόλοιπα περί δημιουργίας συνθηκών παρόμοιων με αυτών της ιονόσφαιρας είναι απλά αστειότητες, αφού οτιδήποτε και να ψέκαζε κανείς στα 10 χιλιόμετρα δεν θα μπορούσε να δημιουργήσει συνθήκες πλάσματος. Γενικά γύρω από την όλη ιστορία με τα ραδιοκύματα υπάρχει τεράστια σύγχυση. Καταρχήν τα ραδιοκύματα όπως είπαμε θα περάσουν από την Στρατόσφαιρα σαν να μην υπήρχε αυτό το στρώμα και θα απορροφηθούν ή ανακλαστούν από την Ιονόσφαιρα. Ότι και να συμβεί στην Ιονόσφαιρα (η Ιονόσφαιρα φουσκώνει και ξεφουσκώνει καθημερινά ανάλογα με την ροή της ηλιακής ακτινοβολίας και τον ηλιακό άνεμο) αυτό δεν θα επηρεάσει την απορρόφηση της υπεριώδους ακτινοβολίας που συμβαίνει στην Στρατόσφαιρα, αρκετά πιο χαμηλά. Μετά γίνεται αναφορά στην εκτόνωση των κεραυνών, που και πάλι είναι άσχετο φαινόμενο αφού συμβαίνει στην Τροπόσφαιρα που είναι ακόμα πιο χαμηλά. Μέσα σε όλα αυτά μπλέκονται και το φαινόμενο του θερμοκηπίου και η φόρτιση της Γης (πράγμα που μου θυμίζει τις βλακείες με τον αστεροειδή 2007 TU24), ενώ πετάμε και ένα ντόμινο που πάει με όλα.
Τέλος πάντων, η όλη εμπλοκή του H.A.A.R.P. σε όλα αυτά βασίζεται στην ιδέα του ψεκασμού με «αγώγιμα» υλικά που τελικά όμως δεν έχουν καμία απόκριση στην δεδομένη ακτινοβολία και άρα η συζήτηση είναι απλά μια γελοιότητα και αποτέλεσμα άγνοιας.

Η μόνη εκδοχή των Chemtrails που έχει κάποια επαφή με την πραγματικότητα είναι αυτή που θεωρεί ότι η όλη ιστορία είναι μία προσπάθεια για την αντιστάθμιση του ανθρωπογενούς φαινομένου του θερμοκηπίου, ψεκάζοντας κατάλληλες ουσίες στην Στρατόσφαιρα οι οποίες θα ανακλούν μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας προς το διάστημα. Και πάλι όμως, αυτό δεν χρειάζεται καμία θεωρία συνωμοσίας και την υπόθεση των Chemtrails, αφού αυτή τη δουλειά την κάνουν τα αεροπλάνα με τα καυσαέριά τους. Μάλιστα σύμφωνα με μελέτες φαίνεται ότι με κατάλληλη ρύθμιση των δρομολογίων των αεροσκαφών θα μπορούσε να βελτιστοποιηθεί αυτό το φαινόμενο.

Υπάρχει ένα θέμα σχετικά με την αεροπορική κυκλοφορία στην Στρατόσφαιρα και τις κλιματικές της επιπτώσεις, καθώς και τις επιπτώσεις των ρύπων στο όζον. Το θέμα αυτό απασχολεί την IPCC και γίνονται συζητήσεις για το πώς θα βελτιωθούν οι κινητήρες και τα καύσιμα ώστε να μειωθούν οι ρύποι στην Στρατόσφαιρα. Αυτό ακριβώς το θέμα είναι και το σοβαρό της όλης υπόθεσης. Τα υπόλοιπα είναι απλά βλακείες.

-----------------------------------------------------
Update: Ένα μικρό update με αφορμή ένα βίντεο


Πρωτού σπεύσετε να προμηθευτήτε το κανόνι του Κασνέζη με μέλι και καρύδια στη τιμή του δύο μισθών, ρίξτε μιά καλή ματιά εδώ.

http://tinyurl.com/38vqvuq (1957)
http://tinyurl.com/23b8rs9 (1970)
http://tinyurl.com/3828jfj (1972)
http://tinyurl.com/32wjskj (1986)
http://tinyurl.com/2u39obr (1996)
http://tinyurl.com/33zjggy (1999)
http://tinyurl.com/3yjmffg (2003)

http://asd-www.larc.nasa.gov/GLOBE/resources/activities/appleman_student.html

http://contrailscience.com/


Η δε αναφορά στην οργόνη του Wilhelm Reich είναι ιδιαίτερα φαιδρή...
(Epigones of Orgonomy, The Incredible History of Wilhelm Reich and his Followers από skeptic.com)

Τρίτη 4 Μαρτίου 2008

«ΛΑΜΠΤΗΡΕΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ»: Ο ΝΕΟΣ ΜΕΓΑΛΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ??? ΜΑΛΛΟΝ ΟΧΙ

Πριν μερικές ημέρες μου έστειλαν ένα e–mail (το οποίο και παραθέτω παρακάτω) με θέμα τους λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας, κοινώς λαμπτήρες φθορισμού. Το e-mail παίζει ανάμεσα στην παρουσίαση των λαμπτήρων ως ένα βήμα πριν την αποθήκευση τοξικών αποβλήτων στο σπίτι σου και την προώθησή τους ως το μεγαλύτερο οικονομικό σκάνδαλο στην Ελλάδα μετά την υπόθεση Κοσκωτά. Το εκνευριστικό με αυτά τα πράγματα είναι ότι η όποια αλήθεια υπάρχει σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους της υπόθεσης με τις λάμπες φθορισμού, χάνεται κάτω από το βάρος της υπερβολής και της βλακείας.

Ο λόγος όμως που αποφάσισα τελικά να γράψω δύο πράγματα σχετικά είναι ότι στο Scientific American του Μαρτίου υπάρχει στην στήλη Working Knowledge το άρθρο The Switch Is On σχετικά με τους λαμπτήρες φθορισμού, που ουσιαστικά μου θύμισε την υπόθεση.

Όποιος ενδιαφέρεται να μάθει ένα σωρό λεπτομέρειες για τους λαμπτήρες φθορισμού, μπορεί να διαβάσει το αρκετά αναλυτικό σχετικό άρθρο της wikipedia.

Εγώ θα αναφέρω εδώ απλά μερικά στοιχεία από το παραπάνω άρθρο.

Για αρχή ας πούμε μερικά ιστορικά στοιχεία. Η ιστορία των λαμπτήρων φθορισμού ξεκινάει κάπου στο 1856 με τον Heinrich Geissler ο οποίος ήταν ο πρώτος που κατάφερε να κατασκευάσει γυάλινο σωλήνα με αρκετά υψηλό κενό ώστε να μπορεί να παρατηρηθεί έντονα η ακτινοβολία που παράγεται όταν ο σωλήνας διαρρέεται από ρεύμα. Το 1859 ο Alexandre Becquerel παρατήρησε ότι ορισμένα υλικά, όταν τοποθετηθούν μέσα σε ένα σωλήνα Geissler, παράγουν ακτινοβολία φθορισμού και έτσι κατασκεύασε τους πρώτους σωλήνες με επίστρωση τέτοιων ουσιών. Το 1896 ο Thomas Edison έκανε την πρώτη προσπάθεια κατασκευής λαμπτήρα φθορισμού για εμπορικούς σκοπούς, αλλά δεν προχώρησε σε μαζική παραγωγή και λόγω της μεγάλης επιτυχίας του λαμπτήρα πυρακτώσεως. Σε αντίθεση με τον Edison, ο McFarlan Moor ασχολήθηκε πιο σοβαρά με τους λαμπτήρες φθορισμού και με την βοήθεια της General Electrics είχε αναπτύξει μια λειτουργική εκδοχή του λαμπτήρα μέχρι το 1912, η οποία όμως χρησιμοποιούσε ως αέριο άζωτο και διοξείδιο του άνθρακα.
Την ίδια περίπου εποχή, ο Peter Cooper Hewitt δούλευε πάνω σε έναν λαμπτήρα φθορισμού ο οποίος χρησιμοποιούσε ως αέριο ατμούς υδραργύρου και απαιτούσε μικρότερες τάσεις λειτουργίας από τους λαμπτήρες του Moor. Για να μην μακρηγορώ, η ανάπτυξη των λαμπτήρων φθορισμού συνεχίστηκε ξεπερνώντας σιγά σιγά τα διάφορα προβλήματα στην λειτουργία τους και από το 1938 και μετά η εμπορική τους χρήση είναι συστηματική.

Ας πούμε και δύο λόγια για την αρχή λειτουργίας των λαμπτήρων φθορισμού. Από το ηλεκτρόδιο της καθόδου του λαμπτήρα εκπέμπονται ηλεκτρόνια μέσω της διαδικασίας της θερμιονικής εκπομπής (εκπομπή ηλεκτρονίων όταν ένα υλικό θερμαίνεται). Με την εκπομπή τους τα ηλεκτρόνια ιονίζουν τα άτομα του ευγενούς αερίου που υπάρχει στο σωλήνα, δημιουργώντας έτσι πλάσμα και αυξάνοντας την αγωγιμότητα. Λόγω της αυξημένης αγωγιμότητας, ακόμα περισσότερα ηλεκτρόνια επιταχύνονται προς την άνοδο και στην διαδρομή τους προσπίπτουν σε άτομα από τους ατμούς του υδραργύρου που υπάρχουν στο σωλήνα. Από την σύγκρουση, τα ηλεκτρόνια του ατόμου διεγείρονται και κατά την αποδιέγερση εκπέμπουν ένα φωτόνιο υπεριώδους ακτινοβολίας. Το φωτόνιο αυτό χτυπάει στην εσωτερική επιφάνεια του λαμπτήρα η οποία έχει επίστρωση από κάποιο φωσφορικό άλας. Τα άτομα της επίστρωσης απορροφούν την υπεριώδη ακτινοβολία επανεκπέμποντας ακτινοβολία χαμηλότερης ενέργειας στο ορατό. Το γυαλί απορροφά την υπεριώδη ακτινοβολία και την εμποδίζει από το να διαφύγει.

Κάθε λαμπτήρας περιέχει από 3 ως 46 mg ατμούς υδραργύρου, ανάλογα με το μέγεθός του και την τεχνολογία του. Οι σύγχρονοι λαμπτήρες συνήθως περιέχουν γύρω στα 10 mg, ενώ από το 2007 υπάρχει συμφωνία να περιέχεται σε κάθε λαμπτήρα ποσότητα μικρότερη από 4-6 mg.
Ενδιαφέρον έχει το παρακάτω σχήμα σχετικά με την περιβαλλοντική επίπτωση του υδραργύρου που υπάρχει στις λάμπες φθορισμού:



Τέλος, σχετικά με την υπεριώδη ακτινοβολία που εκπέμπουν οι λαμπτήρες φθορισμού, σύμφωνα με μελέτη των Lytle et al. το ποσό της υπεριώδους ακτινοβολίας στην οποία εκτίθεται κάποιος που βρίσκεται επί 8 ώρες υπό το φως λαμπτήρα φθορισμού είναι ισοδύναμο με μερικά λεπτά έκθεση στο ηλιακό φως. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις όπου η έκθεση σε φως από λαμπτήρες φθορισμού μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα και αυτό είναι αν κάποιος έχει κάποια παθολογική ευαισθησία όπως είναι η περίπτωση της ασθένειας του Λύκου. Ακόμα έχουν παρατηρηθεί περιπτώσεις πονοκεφάλων και ενοχλήσεων λόγω της περιορισμένης περιοχής συχνοτήτων που εκπέμπουν οι λαμπτήρες.

Ο πραγματικός κίνδυνος από τους λαμπτήρες φθορισμού είναι ότι σε περίπτωση που κάποιος καινούριος λαμπτήρας σπάσει και απελευθερωθούν οι ατμοί υδραργύρου υπάρχει το ενδεχόμενο για δηλητηρίαση από υδράργυρο όποιου τους εισπνεύσει. Στις λάμπες που βρίσκονται κοντά στο τέλος της ζωής τους, το 99% του υδραργύρου έχει απορροφηθεί από την επίστρωση του λαμπτήρα.

Ας επιστρέψουμε όμως στο e-mail που κυκλοφορεί.
Το e-mail λοιπόν γράφει:

«ΛΑΜΠΤΗΡΕΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ»

Ο ΝΕΟΣ ΜΕΓΑΛΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ!

Η ΑΠΟΚΡΥΨΗ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ Η ΟΠΟΙΑ ΓΙΑ ΑΚΟΜΗ ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΘΥΣΙΑ ΣΤΟ ΒΩΜΟ ΤΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ.

Εν όψη της ημερίδας που διοργανώνουν οι Ενεργοί Πολίτες στις 20/2, σας εφιστώ την προσοχή για τις λάμπες εξοικονόμησης ενέργειας που τόσο επίμονα πλασάρει ο Σκάι και σας λέω οτι:
* Έχει αποδειχτεί οτι οι λάμπες αυτές είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνες για τον άνθρωπο και το περιβάλλον!
* Περιέχουν υδράργυρο και μόλυβδο και εκπέμπουν ακτινοβολία!
* Έχουν ήδη σημειωθεί τα πρώτα κρούσματα υγείας (ζαλάδες, πονοκέφαλοι) σε άτομα που στο χώρο τους υπάρχουν τέτοιες λάμπες!
Το επίσης σημαντικό είναι οτι αυτές οι λάμπες ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ διά ροπάλου να πετιούνται στα σκουπίδια και πρέπει να ανακυκλώνονται. Δεν υπάρχει όμως έως αυτή τη στιγμή η ανάλογη υποδομή.
Σας ερωτώ:
- Γιατί αφού το θέμα των παρενεργειών είναι γνωστό από πέρυσι, οι δικοί μας συνεχίζουν να τις προωθούν ως πανάκεια;
- Ποιοι -εκτος από την εταιρία που τις παράγει- και πόσα χρήματα καρπώνεται για να τις προωθήσει;
- Το γνωρίζουν το θέμα οι ενεργοί πολίτες και τι σκοπεύουν να κάνουν γι' αυτό στην ημερίδα τους;


Σ’ αυτό το σημείο δίνεται η αίσθηση ότι το καινούριο αυτό φαινόμενο των λαμπτήρων εξοικονόμησης ενέργειας (δηλαδή φθορισμού), που είναι πολύ επικίνδυνο και για το οποίο δεν υπάρχουν υποδομές, ακόμα δεν πρόλαβε να εμφανιστεί και παρουσιάστηκαν κιόλας τα πρώτα κρούσματα υγείας.

Φυσικά όπως είπαμε και παραπάνω, το φαινόμενο των λαμπτήρων φθορισμού μόνο καινούριο δεν είναι. Τέτοιοι λαμπτήρες χρησιμοποιούνται χρόνια στην Ελλάδα, από φωτισμό δρόμων, μέχρι φωτισμό σε γραφεία, επιχειρήσεις, δημόσιες υπηρεσίες και πάει λέγοντας.

Το ζήτημα της υποδομής και της ανακύκλωσης είναι σοβαρό και πρέπει να συζητηθεί.

Για τα δε προβλήματα υγείας που αναφέρονται, είναι απλά λόγω ευαισθησίας στις εκπεμπόμενες συχνότητες.

Η καμπάνια της εταιρίας PHILIPS που κατασκευάζει λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας σε συνεργασία με τον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ, καλά κρατεί.
Ήδη βλέπουμε στα δελτία ειδήσεων του σταθμού πόσο ανταποκρίνονται οι Δήμοι -ή καλύτερα οι δήμιοι- της χώρας και αντικαθιστούν τις παλιές 'ενεργειοβόρες' λάμπες με αυτές της PHILIPS.
Οι πολίτες στην πλειοψηφία τους είναι πλέον αρκετά ευαισθητοποιημένοι σε θέματα περιβάλλοντος κι κάνουν ότι μπορούν για να βοηθήσουν στη «διάσωση του πλανήτη».
Οι διάφορες εταιρίες από τη μεριά τους επίσης πολύ ευαισθητοποιημένες για το περιβάλλον (;) και φυσικά για την τσέπη τους, δημιούργησαν ένα προϊόν το οποίο πλασάρουν ως πανάκεια και ως ακόμη μια 'μοναδική' λύση η οποία θα σώσει τον πλανήτη.


Εδώ συνεχίζει να παίζει το παιχνίδι του «νέου φαινομένου» που όπως είπαμε κάθε άλλο παρά νέο είναι.

Πολύ συγκινητικά όλα αυτά αλλά στο συγκεκριμένο θέμα υπάρχει ένα 'αλλά'.
Πόσοι από εμάς γνωρίζουμε -ή καλύτερα μας επιτρέπουν να γνωρίζουμε- από τι υλικά είναι φτιαγμένοι αυτοί οι λαμπτήρες; Προς τα παρόν, η καμπάνια είναι βασισμένη στην φοβερή ιδιότητα της εξοικονόμησης ενέργειας.
Οι λαμπτήρες έχουν διπλάσια μεν τιμή ΑΛΛΑ, έχουν 80% λιγότερη κατανάλωση ρεύματος και διπλάσιο χρόνο ζωής.
Πραγματικά προκλητικά τα κίνητρα!


Είναι πραγματικά εντυπωσιακό το πώς κάποιος μπορεί να θεωρεί ότι υπάρχει μια τεράστια συνωμοσία για να μας κρύψουν πληροφορίες που τελικά ο οποιοσδήποτε μπορεί να βρει με 2 λεπτά ψάξιμο στο google. Και προχωράει:

Δείτε τώρα μερικά στοιχεία που αφορούν στους λαμπτήρες αυτούς και για τα οποία κανείς δεν κάνει λόγο και ακόμη περισσότερο, κανείς δεν ενημερώνει τους πολίτες...
- Είναι φτιαγμένοι από γυαλί ανθεκτικό στη θερμότητα.


Και αυτό γιατί είναι κακό; Πάντως δεν νομίζω ότι χρειάζεται ιδιαίτερα ανθεκτικό στη θερμότητα γυαλί αφού δεν εκπέμπουν πολύ θερμότητα οι λαμπτήρες φθορισμού σε αντίθεση με τους πυρακτώσεως. Ας πάμε όμως παρακάτω.

- Ο σωλήνας χαλαζία του λαμπτήρα, όταν λειτουργεί δημιουργεί φως παράγοντας ένα σεβαστό ποσό υπεριώδους ακτινοβολίας!
Πόση υπεριώδης ακτινοβολία περνάει από το γυαλί του λαμπτήρα και ποια είναι τα προβλήματα υγείας που δημιουργούνται σε όσους εκτίθενται σε αυτή;
- Εάν ο λαμπτήρας σπάσει, μπορεί να προκληθεί σοβαρή φλεγμονή στα μάτια και στο δέρμα λόγω της υπεριώδους ακτινοβολίας.


Αυτά είναι απλά μπούρδες. Καταρχήν, δεν υπάρχει σωλήνας χαλαζία που να παράγει υπεριώδη ακτινοβολία. Αυτή όπως είπαμε παράγεται από τον υδράργυρο. Δεύτερον, τα της υπεριώδους τα συζητήσαμε και παραπάνω και δεν περνάει σημαντικό ποσό υπεριώδους από το γυαλί. Εδώ θα κάνω ένα ιστορικό σχόλιο. Ο Feynman συμμετείχε στο πρόγραμμα της ατομικής βόμβας. Στην δοκιμή που έκαναν οι Αμερικάνοι, είχαν μοιράσει κάτι προστατευτικά γυαλιά για την υπεριώδη ακτινοβολία. Ο Feynman όμως δεν μπορούσε να δει τίποτα μέσα από αυτά τα γυαλιά και ήθελε οπωσδήποτε να παρακολουθήσει την έκρηξη. Αυτό που έκανε τελικά ήταν να την παρακολουθήσει μέσα από το παμπρίζ ενός αυτοκινήτου. Κλείνοντας αυτό το σχόλιο, η όλη αναφορά σχετικά με το σπάσιμο του λαμπτήρα και την υπεριώδη ακτινοβολία μου δίνει την αίσθηση ότι όποιος το έγραψε, φανταζόταν ότι με το που θα σπάσει η λάμπα θα χυθεί η ακτινοβολία που είναι παγιδευμένη μέσα και θα σου κάψει τα μάτια και το δέρμα. Αν σπάσει ο λαμπτήρας θα σταματήσει να λειτουργεί αφού δεν θα υπάρχει πια η απαιτούμενη χαμηλή πίεση.

- Οι λαμπτήρες περιέχουν επικίνδυνα ποσοστά Υδράργυρου και Μόλυβδου.
Γι αυτόν το λόγο απαγορεύεται να πετιούνται αυτοί οι λαμπτήρες στα σκουπίδια αλλά επιβάλλεται να πηγαίνουν στην ανακύκλωση.
Τέτοια υποδομή όμως όπως ξέρουμε δεν υπάρχει! Στα κουτιά του προϊόντος, δυστυχώς δεν αναφέρεται το ποσοστό των τοξικών που περιέχονται.
Στην πραγματικότητα, η αντικατάσταση των παλαιών λαμπτήρων με τους νέους λαμπτήρες και το όφελος που έχουν στο περιβάλλον, είναι υπό αμφισβήτηση.
Η έλλειψη ανακύκλωσης έχει σαν αποτέλεσμα την μόλυνση νερού και εδάφους από αυτό το ΤΟΞΙΚΟ τελικά προϊόν.


Το θέμα των υποδομών και της σωστής ανακύκλωσης αυτών των λαμπτήρων είναι σοβαρό. Το ζήτημα του αν αναφέρονται οι ουσίες που έχει ο λαμπτήρας στην συσκευασία του ή όχι χρειάζεται διερεύνηση και θα ήταν σωστό να αναγράφονται αν αυτό δεν συμβαίνει. Τα υπόλοιπα όμως δε είναι σοβαρά.

- Δεν υπάρχουν πουθενά οδηγίες καθαρισμού του χώρου σε περίπτωση που ο Υδράργυρος απελευθερωθεί εάν μια λάμπα σπάσει. Πως
λοιπόν μπορούν οι καταναλωτές να ξέρουν τι πρέπει να κάνουν όταν εκτεθούν σε τέτοιο κίνδυνο και πως θα μάθουν πόσο
επικίνδυνη είναι η έκθεσή τους σε περίπτωση απελευθέρωσης του Υδράργυρου; Προσέξτε λοιπόν τα εξής σημαντικά αν είστε από αυτούς που έχουν ήδη πειστεί και έχετε στο σπίτι σας ή στη δουλειά σας τέτοιους λαμπτήρες:
- Ποτέ μη χρησιμοποιείτε ηλεκτρική σκούπα για να καθαρίσετε τον Υδράργυρο, διότι με αυτόν τον τρόπο θα αυξηθεί η έκθεση του
Υδράργυρου στον αέρα!
Η ηλεκτρική σκούπα θα μολυνθεί και θα πρέπει να πεταχτεί σε χώρο ειδικό για επικίνδυνα απόβλητα.
- Ποτέ μη χρησιμοποιείτε σκούπα για να καθαρίσετε τον Υδράργυρο.
- Ποτέ μην πλένετε σκεύη που έχουν μολυνθεί από Υδράργυρο, στο πλυντήριο πιάτων. Το αποτέλεσμα θα είναι να μολυνθεί η
συσκευή καθώς και ο υπόνομος στον οποίο θα καταλήξει το νερό της συσκευής.
- Όλοι -συμπεριλαμβανομένων και των ζώων- πρέπει να μετακινηθούν από το σημείο που έχει υπάρξει διαρροή Υδραργύρου, να
σφραγιστεί ο χώρος και να κλείσουν όλα τα συστήματα εξαερισμού.
- Σε περίπτωση τέτοιου ατυχήματος, μολύνονται αυτομάτως τα παπούτσια και τα ρούχα μας με αποτέλεσμα την εξάπλωση του
Υδράργυρου σε όλον το χώρο του σπιτιού!


Από τα παραπάνω, μου δίνεται πάλι η αίσθηση ότι όποιος τα έγραψε φαντάζεται ότι στους λαμπτήρες περιέχεται κάποια τεράστια ποσότητα υδραργύρου και μάλιστα σε υγρή μορφή, πράγμα που δεν ισχύει. Αυτό που εμένα μου φαίνεται ως δόκιμο πάντως θα ήταν ο καλός αερισμός του χώρου στον οποίο έσπασε η λάμπα. Σίγουρα η γνώμη κάποιου πιο ειδικού στο θέμα θα ήταν χρήσιμη. Όπως θα ήταν καλό να μάθουμε και τι πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση που σπάσει κάποιο θερμόμετρο υδραργύρου που περιέχει και 1000 φορές περισσότερο υδράργυρο.

Έχουν ήδη παρουσιαστεί οι παρενέργειες σε σχέση με τη χρήση αυτών των λαμπτήρων. Πολλά άτομα υπέφεραν από ζαλάδες και πονοκεφάλους μέχρι τη στιγμή που τους κατήργησαν και τοποθέτησαν και πάλι συμβατικούς λαμπτήρες.


Εδώ και πάλι η αναφορά σε παρενέργειες έχει προφανώς σχέση με την σκληρότητα του φωτισμού και την ευαισθησία που προκαλεί αυτή στα μάτια.
Πόσοι καταναλωτές τα γνωρίζουν αυτά; Τα κουτιά των λαμπτήρων δεν αναγράφουν καμία από τις επικίνδυνες 'δράσεις' τους, δεν προφυλάσσουν τον καταναλωτή και δεν γράφουν καν ότι οι χαλασμένοι λαμπτήρες πρέπει απαραιτήτως να τοποθετούνται σε κιβώτια ώστε να μην υπάρχει περίπτωση να σπάσουν πριν την απόρριψή τους στην ανακύκλωση.
Κατά τα άλλα, με πρωτοστάτη τον Νομπελίστα πλέον Al Gore, η εξάπλωση της προώθησης αυτών των λαμπτήρων γίνεται όλο και πιο έντονη.
Στην Ελλάδα για ακόμη μια φορά η ανεπάρκεια των ειδημόνων μας εκθέτει σε κινδύνους οι οποίοι ενώ δεν είναι άγνωστοι, παραμένουν κρυμμένοι!
Οι αρμόδιο ετοιμάζονται να απαγορεύσουν οριστικά τη χρήση των συμβατικών λαμπτήρων και να επιβάλλουν σταδιακά τη χρήση των καινούριων.
Το ερώτημα είναι: ΓΙΑΤΙ;;;
Γιατί ενώ γνωρίζουν, ειδικά οι κατασκευάστριες εταιρίες, δεν ανακοινώνουν στους πολίτες όλες τις πληροφορίες ώστε να προφυλαχτούμε; Γιατί για ακόμη μια φορά γινόμαστε εμείς πειραματόζωα για να κερδίσουν κάποιοι άλλοι;

* Υδράργυρος και Φωτισμός:
http://www.ecosmes.net/cm/navContents?l=EL&navID=lighting&subNavID=2&pagID=2
* Στο μπλακ λιστ ο υδράργυρος
Με οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης:
http://www.simerini.com/nqcontent.cfm?a_id=211197
* O YΔΡAΡΓΥΡΟΣ ΣΤΟ ΑΙΜΑ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΤΗΣ KΕΝΤΡΙΚΗΣ XΙΟΥ http://www.chios-medical.gr/ydrargyros.htm


Αυτά είναι απλά μπούρδες. Δηλαδή, πραγματικά δεν καταλαβαίνω που κολλάει το λίνκ με τους κατοίκους της Χίου. Τι σχέση μπορεί να έχει με τους λαμπτήρες φθορισμού; Αντί να κοιτάξουν από πού προέρχεται η μόλυνση με υδράργυρο του υδροφόρου τους ορίζοντα, τα ρίχνουν στους λαμπτήρες φθορισμού; Πραγματικά δεν ξέρω τι να πω.


Από όλα τα παραπάνω, η ουσία κατά την γνώμη μου είναι ότι από τη στιγμή που γίνεται η προσπάθεια σε μεγάλη κλίμακα να έρθει περισσότερος κόσμος σε επαφή με αυτή τη «νέα τεχνολογία» θα πρέπει να γίνει και η κατάλληλη ενημέρωση. Και υπάρχουν σοβαρά ζητήματα για τα οποία πρέπει ν ενημερωθεί ο κόσμος, όπως είναι το θέμα της ανακύκλωσης των συσκευών, της σωστής διαχείρισής τους από τους ιδιώτες και το σημαντικότερο της ενημέρωσης για το τι πρέπει να συμβεί σε περίπτωση ατυχήματος. Ίσως οι συσκευασίες θα πρέπει να έχουν αναλυτικές οδηγίες για το πώς πρέπει να γίνεται η απόρριψη ή ο καθαρισμός σε περίπτωση ατυχήματος ή ακόμα και να αναγράφεται το αν πρέπει να τηλεφωνήσει κάποιος σε κάποιο κέντρο δηλητηριάσεων ή να κάνει κάποιες εξετάσεις. Όλα αυτά θα ήταν χρήσιμα και όλα αυτά δυστυχώς συσκοτίζονται από την ανοησία αυτή που κυκλοφορεί μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

-----------------------------------------------------
Update: Επειδή η συζήτηση γίνεται συγκεκριμένα για την Philips, ενδεικτικά αναφέρω μερικά στοιχεία:
MASTER PL-Electronic 33W/865 E27 230-240V 1CT Mercury (Hg) Content 1.41 mg
PL-Electronic 23W/865 E27 230-240V 1CT Mercury (Hg) Content 1.23 mg
PL-Electronic Ambiance 23W/827 E27 230-240V 1CH Mercury (Hg) Content 1.23 mg
MASTER PL-S 11W/830/2P 1CT Mercury (Hg) Content 1.4 mg
MASTER PL-T 26W/840/2P 1CT Mercury (Hg) Content 1.4 mg
MASTER TL5 HO 80W/865 SLV Mercury (Hg) Content 1.4 mg
TL-X XL 65W/33-640 SLV Mercury (Hg) Content 8.0 mg